coll. & m. –où
I. (botanique)
(1) Coll. Boutons.
●(1849) LLB 965-969. Lod (…) / pe huélant er bouton é vroudein, / El lagad é tigor, é zélen é hlazein.
(2) M. Bouton.
●(1633) Nom 77a. Calix : le bouton d'vne fleur : an bouttoun ves an bleuzuen. ●103a. Calyx, alabastrus, cohiuum, vel, ut alij, coniuum : boutton des roses non espanies : an boutoun ros na ve quet goüezuet.
●(1838-1866) PRO.tj 191. toullou heb boutounou. ●(1856) VNA 204. Je veux des boutons de soie, tr. «Boutonneu sey e fal d'ein.»
●(1904) DBFV 29b. bouton, m. pl. eu, tr. «bourgeon.» ●(1913) ANRO 29. Boutonou zo er plant, er gwez.
II. M.
(1) Bouton (de vêtement).
●(1904) DBFV 29b. bouton, m. pl. eu, tr. «bouton (d'habit).» ●(1921) DIHU 123/317. stagein ur bouton ar lavreg hé goas. ●(1954) VAZA 29. gant e voutonoù cherompi. ●(1955) VBRU 4. o boutonoù cherompi. ●(1962) EGRH I 16. bonton m. -où, tr. « bouton. »
(2) enfant. Bout de chou.
●(1955) STBJ 82. Ha n'eo ket ret lavarout e savas skrign diwar e goust e-touesk ar vevelien-all. Betek an tammig bonton a oa ac'hanon a glaskas, zoken, ober bisk dezañ.
(3) Bouton skouer : bout du fil à plomb.
●(1904) DBFV 29b. bouton skuir, tr. «perle, bout du fil à plomb.»
(4) (blason populaire) Mil bouton : surnom des gens du pays Pourlet.
●(1911) DIHU 73/282. Ér Gemené er pourletaj hag er mil bouton. Treu aral e larér hoah diar er Pourlet, met ré zihusk int aveit bout mollet!
III.
(1) Na dalvezout ur bouton (torret) : ne rien valoir.
●(1959) MVGK 36 P.-J. Helias. Hag awechou all ma ne dalvezan ket eur boton eviti. ●42. Ha peb unan a oar ne dalvez ket ar bajenn genta eur boton torret.
(2) Stagañ boutonoù : bavarder au lieu de travailler.
●(1978) PBPP 2.1/94 (T-Plougouskant). Stagañ boutonoù, tr. J. le Du «bavarder au lieu de travailler /comme des tailleurs qui font semblant de coudre des boutons/» ●2.2/492. Stagañ boutonoù, tr. J. le Du «attacher des boutons; rester bavarder en faisant semblant d'attacher des boutons.»
(3) Stagañ boutonoù war porpant ub. : raisoner qqn.
●(1976) KOYO 30 (T). Med ar person, soñjit 'ta, pa glevas an «tarlatatinet» milliget-se adarre, a reas ul lamm war e gador, hag heñ da stagañ boutonoù war porpant ar vaouez kozh !
(4) Stagañ boutonoù da ub. : tailler un costume à qqn.
●(1935) BREI 390/2a (T). Daoust hag-hen n'eman ket houman o sonjal stagan boutonou d'in, evel an teir all ive ? ●(1992) MDKA 76 (T). teul ple mad da lezel ar charlatan-ze da stagañ boutonou dit. ●(1996) GRVE (T). Hañ, mad eo din avad zikour da stagañ boutonou d’ar hraf-naon-ze.
(5) Diskontañ boutonoù ub. : presser qqn avec vigueur.
●(1732) GReg 113. Serrer le bouton à quelqu'un, le presser avec vigueur, tr. G. Rostrenenn «discounta boutonou ur re.»
(6) Klask kaout an toull hag ar boutonoù : voir toull .2.