Devri

enep

enep

prép. & adj.

I. Prép.

(1) Contre.

(1866) FHB 69/131b. rak pec'het hor boa enep hor breur.

(1900) MSJO 28. n'halle ket ives asanti eur c'hiz a oa enep lezen ar vro. ●(1907) FHAB Eost 168. enep ar c'hollou chatal. ●(1909) FHAB Kerzu 357. Dougen a raï poaniou vetepanz enep ar gerent a gredfe ober brezel d'al leoriou fall. ●(1911) BUAZperrot 116. a yeas en egar eneb ar re-man. ●(1922) FHAB C'hwevrer 51. enep kildraon ar park. ●(1924) BILZbubr 45/1067. Bilizg a bolee a nerz e gorf, met enep ar mare !...

(2) Enep da : contre.

(1849) LLB 597-598. Hag émber, tra chifus, é peb leh é huéler / En tad éneb d'er mab, er brer éneb d'er brer.

(1907) AVKA 255. ar vugale a zavo enep d'ho zud.

(3) Enep tra : le contraire.

(1862) JKS 23. Enep tra eo a c'hoarvez aliez gan-e-omp.

II. Adj.

(1) Contraire, envers, adverse.

(1732) GReg 14b. Partie adverse, tr. «qevrenn ænep. p. qevennou ænep.» ●356a. Envers, le vilain côté de l'étoffe, tr. «an tu enep. an tu erep

(1857) CBF 9. Ann tamm kreun a zo eat e toull enep va gouzouk eo, tr. «C'est le morceau de croûte que j'ai dans la fausse-gorge.»

(1906) KPSA 28. eur vantel kroc'hen lapined en tu eneb. ●(1911) BUAZperrot 126. troët an traou var an tu enep.

(2) (en plt d'un chemin) Droit.

(1732) GReg 160a. Le droit chemin, tr. «An hend enep.» ●Le plus droit chemin, tr. «An enepâ hend.» ●308a. Le plus droit chemin, tr. «An enepâ hend.»

III. Loc. adv.

(1) En enep : au contraire.

(18--) SAQ II 276. tân an ifern, en eneb, a zeo mez ne bulluc'h ket.

(1936) PRBD 97. Er gador-gofez, en eneb, n'eus forz pegen bras e vo ar pec'hed, e c'heller lavaret anezan heb aon.

(2) War enep : à l'envers.

(1890) MOA 243b. Robe à l'envers, tr. «sae var enep

►[form. conju.]

S3f enepti

(1821) SST iii. revoltet u er muihan ag en dut enepthi. ●(1878) EKG II 181. ar veleien pennou-fall a ia enep-d'hi.

►[form. conju.]

P2 eneboc'h

(1831) RDU 140. Enep oh, ô me zad a garanté, é mès hum revoltet !

►[form. comb.]

S1 am enep / em enep

(1723) CHal 71. Amë énep, tr. «Contre moi.» ●(17--) BMa 718. Evezo an ol em henep, tr. «Tous les gens seront contre moi.»

(1862) JKS 157. Ha pa zavfe em enep tud sternet a vagad. ●(1866) SEV 107. oc'h bet savet gant ann drouk-spered em enep-me.

(1907) AVKA 100. Neb n'ema ket ganen a zo em eneb.

S2 ez enep / en da enep

(1575) M 820. Az enep hep nep span, ez stourmo glan an Croas, tr. «Contre toi sans aucune trêve combattra saintement la croix.»

(1710) IN I 277. e c'henep da hunan, va ene, eo e c'harm Doue e venjanç.

(1844) GBI II 462. Arru 'zo lizer 'n es eneb, tr. «il m'est arrivé une lettre contre toi.» ●(1847) MDM 339. e laki ar barrez da sevel en da enep abenn nemeur.

S3m en e enep

(1866) HSH 220. brezellou al Lig a gontinue hac an oll Liguerien a oa en he enep. ●(18--) SAQ I 279. trei a reomp he vadoberou en he enep.

(1908) PIGO II 17. Droug zo ennan en e eneb e-unan. ●(1911) BUAZperrot 116. Pa veze deuet a benn da rei lamm d'eur rum enebourien, eur rum all a zave en e enep kerkent. ●285. kerkent ha ma vez douget ar varnedigez en e eneb.

P1 en hon enep

(1710) IN I 195. da zroug-coms en hon enep.

(1824) BAM 351. Eno eo en deus effacet al libell a yoa en hon enep. ●(1866) FHB 99/372a. da vuanekaat en hon eneb. ●(1869) FHB 223/105a. a lakea an Aotrou Doue da vuanecat en hon enep.

(1905) KANngalon Ebrel 371. Dic'hallout e vezint en hon enep, ha ne skoaziint ket relijion ar C'hrist.

P2 en hoc'h enep

(1710) IN I 42. en hoc'h enep hoc'h-unan.

(1862) JKS 330-331. Pegen dishevel oc'h-hu kerkent ha ma teu (...) enn hoc'h enep ann distera enebiez. ●(1866) SEV 49. o vont enn hoc'h enep gant kement a er hag a rogoni. ●107. Ha klevet ar c'homzou-ze enn hoc'h enep a garfac'h-hu ?

P3 en o enep

(1834) SIM 55. coupabl en o enep o-unan. ●(1866) HSH 60. da zroucpedi en ho enep. ●(1878) EKG II 143. aoun o doa na viche en em zavet ar bourkiz enn ho enep.

(1907) FHAB Meurzh/Ebrel 34. ar geïer a lavar en o eneb an dud dibater. ●(1911) BUAZperrot 310. troada geier en o enep.

►[form. comb.]

S3m e enep

(1575) M 949. E enep ez saffo, tr. «Contre lui il s'élèvera.»

S3f he enep

(1576) Cath p. 23. neuse e taulas sentencç he enep, tr. «Alors il porta sentence contre elle.»

P1 hon enep

(1575) M 738. Quentse yen hon enep, ez saffo rep pep re, tr. «Mais froidement contre nous se lèveront, sévères, toutes choses.»

P2 hoc'h enep

(1557) B I 766. Quen rep ouz enep, tr. «contre vous si violemment.»

(1710) IN I 31. ez-on en em revoltet hoc'henep.

P3 o enep

(1557) B I 495. Maz reniff o enep heb fent.

(1834) SIM 55. coupabl en o enep o-unan.

(6) Enep da =

(1790) MG 6. me hrond, me vourboutt inemb d'er-ré pihuiq. ●7. er Person hun nès bermen, e gav de larèt inemb de guemènt-tra-zou. ●179. mæs guæd e zou a vameu péré e béh inemb d'er bembvèt gourhæmèn. ●400. hou pou de gombattein rust inemb d'un enemis.

(1838) OVD 265. Conzet huerhue inemb d'en dud avaricius. ●(1850) MOY 166. rebeli enep d'am bolonte. ●(1879) GDI 58. Penaus é péhér enep d'er religion dré vihan. (...) péhein énep d'er vertu a religion é dihue fæçon : dré rai pé dré vihan. ●(1887) LZBg 45et blezad-3e lodenn 160. Pennadet-é énep d'er relijion catholiq.

(1908) PIGO II 162-163. enep d'an drez, d'ar speren, d'al loened, d'an drouk-louzou. ●(1910) MBJL 11. enep da Skosiz, o gwaskerien. ●169. ledet o deus papero enep d'ar c'hendalc'h. ●(1928) DIHU 204/86. Enep de derhian en âl.

►[form. comb.]

S1 enep din

(1790) MG 401. er-ré e eèllehai hum sehuel enemb deign.

(1911) BUAZperrot 157. Holl emaoc'h eneb d'in.

S3m enep dezhañ

(1838) OVD 135. hi e larde inemb dehou téadeu er goal-gonzereah. ●(1856) VNA 147. gout e ret deja hum chervige a zevis un aral inemb dehou. ●(18--) SAQ II 4. Er c'hazetennou e kaser eneb d'hezan.

(1924) BILZbubr 42/978. enep d'ean ive ar mammou.

P1 enep dimp

(1910) MBJL 176. Ar meulodi a roe d'imp vit an deio ar Pab (…) a vo troet breman, dre wap, enep d'imp.

P2 enep deoc'h

(1860) BAL 24. pec'hed em euz eneb deoc'h.

P3 enep dezho

(1838) OVD 191. inemb dehai, drès peb-tra, é ma arfleuet me holér. ●(1856) VNA 150. je tâche de les combattre, tr. «me assai combattein inemb dehai

(1921) GRSA 189. Ha ne zrouget ket énep dehè.

Ce site utilise des cookies pour son fonctionnement.En savoir plus...