Recherche 'blaz...' : 13 mots trouvés
Page 1 : de blaz (1) à blazus (13) :- blazblaz
m./f. –ioù, –où
I. Sens du goût.
●(1499) Ca 22b. Blas. g. goust vng des cinq sens naturelz. ●(1576) H 50. An guelet, claeuet, santifu, touchifu ha gout pe blas, tr. « the sight, hearing, smelling, touch, and gout or taste. »
●(1659) SCger 63a. goust, tr. «blas.»
●(1857) CBF 6. Terket mad eo dioc'h ho plaz ? tr. «Le trouvez-vous à votre goût ?» ●(1867) MGK 77. Ar vlaz a zo hervez ar penn.
II. par méton.
A. (domaine du goût)
(1) Goût, saveur.
●(1838) OVD 143. er mél, péhani en dès ur vlas huêc. ●(1863) GOM 162. hac a ve capabl da rei dezan ar vlas a gavit ennan ha pehini a seblant deoc’h quen agreabl. ●(1872) ROU 79b. Pour corriger le mauvais goût de l'eau, tr. «da derri blaz fall an dour.» ●103a. Pour peu que le beurre ait été au soleil il perd son goût, tr. «an disterra ma vez eoled an aman, e coll e vlaz.» ●(1874) FHB 482/95b. ne gavent nemed blaz mad gant ar bara-ze.
●(1904) DBFV 24b. blaz, vlaz, f. pl. eu, tr. «goût.»
(2) Dougen blaz war udb. : donner un mauvais goût à.
●(1971) BAHE 68/23. Dougen blaz war un dra bennak : reiñ blaz fall peurvuiañ.
(3) Blaz ar (+ adj.) : goût de (…).
●(1926) FHAB Genver 27. ma vez blaz ar c'hoz gand [an] amann. ●(1926) FHAB C'hwevrer 44. en deus kavet blaz ar c'houero gand ar c'homzou-ze. ●(1935) KANNgwital 388/42. blas an trenk. ●(1957) ADBr lxiv 4/468. (An Ospital-Kammfroud) blaz an touf a zo gant ar hrampouez : sur a-walh int bet greet gant bleud eet da gôsedi. ●(1982) TKRH 36. arabat e veze bet dantañ ar yod, da lavarout eo e veze bet blaz an dev warnañ.
(3) plais. Blaz ar re nebeut : goût de trop peu.
●(1996) GRVE 74. Mad eo da jistr avad, Nouel. N'eus nemed blaz ar re nebeud warnañ.
(4) plais. Blaz kaout c'hoazh : goût de revenez-y.
●(1927) GERI.Ern 51. blaz kaout c'hoaz T[régor], tr. «goût de revenez-y.»
(5) plais. Blaz ar c’hoant kaout c’hoazh : goût du remettez-moi ça.
●(2020) TREGO 31 a viz kerzu p. 35d. Blaz ar c’hoant kât c’hoazh, tr. « le goût de l’envie d’en avoir encore. »
(6) Kemerout blaz : prendre goût.
●(1659) SCger 63a. prendre goust aux viandes, tr. «quemeret blas er bouet.»
(7) (Prlt du cidre) Kaout blaz mat warnañ : il a bon goût.
●(2020) TREGO 31 a viz kerzu p. 35d. Blaz mat zo warnañ, tr. « il a bon goût. »
B. (domaine de l'odeur)
(1) Odeur.
●(c.1680) NG 883. ur vlas soufrë ha puant. ●(c.1785) VO 34-35. me santai ur vlas huæq ha delicius. ●143. ur vlass bocennus. ●(1790) MG 285. er baum, péhani en dès opèn ur vlas huæq.
●(1825) COSp 93. A pe gléuet ur vlas (*) agréable benac. ●(*) Ur vlas, é brehonec Guéned, e zo er peh e hanner é broïeu aral, un ouéh, ur frond, ha nepas ur houst ér bêg. ●(1838) OVD 123. Er mandragore e daule, e m'ind-i, a ziabêl ur vlas huêc.
●(1904) DBFV 24b. blaz, vlaz, f. pl. eu, tr. «odeur.» ●(1907) VBFV.bf 62b. ur vlaz ponnér, tr. «une odeur désagréable.» ●(1907) BSPD II 342. ur vlaz ker poñnér ha ker fal ma ne hellé dén chom tost.
(2) Puanteur.
●(c.1680) NG 1856-1859. En triuet pouen der re dannet : / Cleuet vlas en amprohonet.
●(1897) EST 46. ur host kriw, ur fal vlaz, tr. «une forte et mauvaise odeur.» ●48. ag en deur-aug é saù ur vlaz ponnér, tr. «de l'eau qui couvre ainsi le chanvre se dégagent des puanteurs.»
●(1904) DBFV 24b. blaz, vlaz, f. pl. eu, tr. «puanteur.»
III. sens fig.
(1) =
●(1909) NOAR 95. Klevet a reer blaz al leziregez war hed eul leo gant va frezegennou.
(2) Hep sellout blaz, kont ebet : sans tenir compte de rien.
●(1920) KZVr 366 - 07/03/20. ne zellont na blaz na kont ebet (Langoat). ●(1967) BAHE 51/24. A-dreuz koadoù ha parkeier, hep sellout blaz ebet e kerzhomp gant hor c'hezeg hag hor gweturioù. ●70. Un dro-lavar anavezet-mat ez eo, e Treger, dianav din e orin avat. Hep sellout blaz ebet = hep ober van eus mann, hep derc'hel kont eus netra, hep sellout da belec'h, hep bezañ nec'het gant riskl ebet.
IV. Tañva blaz ar geuneudenn : voir keuneudenn.
- blazadenn blazadenn
voir gloazadenn
- blazañ blazañ
v. tr. d.
(1) Donner du goût à.
●(1872) ROU 102a. Pour donner un peu de saveur à ma soupe, tr. «da vlaza va zoubenn.» ●(1879) ERNsup 149. blaza, blazañ, assaisonner, donner du goût à, Trév[érec].
●(1911) BUAZperrot 385. An holen a vlaz, a vir hag a yac'ha an traou. ●(1916) KZVr 151 - 23/01/16. Blaza, blazan, verbe actif, tr. «assaisonner, donner du goût à, Haut-Tréguier.»
(2) Goûter.
●(c.1500) Cb 26b. g. souuent gouster. b. blazaff alieus.
●(1659) SCger 108a. sauourer, tr. «blasa.»
●(1927) GERI.Ern 51. blaza v. a., tr. «goûter.»
►Loc. verb. absol. Blazañ ha divlazañ : goûter par plusieurs fois.
●(1874) FHB 482/95b. kaer o doa blaza ha divlaza ne gavent nemed blaz mad gant ar bara-ze.
(3) sens fig. Donner du goût (à la vie).
●(1911) BUAZperrot 385. blaza reont ar vuez.
(4) [empl. comme subst.] Sens du goût.
●(1880) SAB 266. ar gvelet, ar c'hlevet, ar blaza pe dava, ar c'hoessa pe ar santout ac an touch.
- blazat
- blazenn
- blazer
- blazerezh
- blazet
- blazikblazik
adj. Qui est délicat sur la nourriture.
●(1916) KZVr 151 - 23/01/16. Blazik, tr. «délicat sur la nourriture, à Plouguerneau, d'après le Colonel Bourgeois.»
- blaziñblaziñ
v. intr. Puer.
●(c.1718) CHal.ms ii. Il a L'haleine forte, tr. «e henal endes ur goal vlas, blasein ara e henal, ur gout crean endes é henal.»
●(1818) HJC 244. blazeign e ra dejà.
●(1904) DBFV 24b. blazein, v. n., tr. «sentir, puer.» ●(1913) AVIE 233. blazein e hra déja. ●(1927) GERI.Ern 51. V[annetais] blazein v. n., tr. «sentir, puer (d'er moged la fumée).»
- blazon
- blazoniñblazoniñ
v. tr. d. Blasonner, railler, critiquer.
●(c.1656) VEach 26. Ha pello'ch, an hini nen deua theaut diaquent nemet euitblasoni an deuocion-se, he impligeas à het é buez euit publia ar meuleüdiou, hac ar gallout ames a santes Anna.
- blazus