Devri

Recherche '"lec'h"...' : 38 mots trouvés

Page 1 : de lech-4 (1) à lec_hiou (38) :
  • lec'h .1
    lec'h .1

    m. & conj. –ioù

    I.

    A.

    (1) Lieu, endroit.

    (1464) Cms (d’après GMB 357). diren alech deguile. a lech arall. ●(1499) Ca 6a. Alech arall. g. daultre lieu. ●24a-b. g. le lieu ou len tue les bestes. b. an lech maz lazer an milet. ●64a. Diren a lech deguile. g. amener dung lieu a laultre. ●77b. En vn lech pennac. g. en aulcun lieu. ●122b. Lech. g. lieu. ●(1575) M 2063. lechiou peur dilaouen, tr. «lieux tout à fait désolés.» ●(1612) Cnf 43a. Terriff pé lesquiff lechyou ves à Ilysou, so pechet maruel.

    (1659) SCger 73b. lieu, tr. «lec’h p. iou.» ●156a. lec’h p. lec’hiou, tr. «lieu.» ●(c.1680) NG 330-332. Vr steren guen ha scler / Ou hassas bet el leh / Ma houe gannet hun Saluer. ●(1732) GReg 574a. Lieu, espace qui contient quelque corps, tr. «(Leon : Leac’h. p. leac’hiou.) Ailleurs : lec’h. p. lec’hyou

    (1821) SST v. instrugein er boble ér lehieu me hum gaveint. ●102. En tri leh. ●(1849) LLB 40. leh kaëran ag en doar. ●454. el lehieu ihuel.

    (2) Local.

    (1900) KEBR 15. Eul leac’h tenval, tr. « Un local ténébreux (sombre) » ●Al leac’hiou tenval, tr. « Les locaux ténébreux (sombres) ».

    (3) Lieu, raison, motif.

    (1575) M 422. Lech mat á queff pep guis, euyt he dysprisaff, tr. «Trouve bonne raison, de toute manière, pour le mépriser.» ●445-446. Lech az ve da goelaff, gantaff an quentaff pas, tr. «Tu aurais lieu de pleurer avec lui tout d’abord.»

    (1790) MG 80. Me gavou léh, me zud vat, d’hou tésquein d’adorein Doué, pep unan revé é stad , à-celfin ma rehait er péh e ordrén deoh ér guettan gourhæmèn.

    (1852) MML 1. ha se gant lec’h. ●7. Na eoqet hep lec’h e teu servijourien Mari da rein de-hi an hano dous a vam.

    (1914) FHAB Gouere 196. ha setu eno dioc’htu eul lêc’h a drouz. ●(1915) KANNlandunvez 49/341. Leac’h zo, ep mar, da gaout truez ouz ar re o deuz kollet ho zud er vrezel. ●(1922) EOVD 146. a pe n’hou pou ket léh erbet d’imurein. ●(1929) FHAB Février 1924 - texte parfois différent)">LAPK 67. Lavaret a rear e vo graet enor vras d’an aotrou Laouig, ha lec’h a zo.

    (4) War al lec’h : sur les lieux.

    (1732) GReg 574b. J’étois sur les lieux, tr. «Me a yoa var al leac’h

    (5) Lakaat e lec’h e : marquer, laisser son empreinte, s’imprimer.

    (1941) DIHU 357/235. ni e zo deulinet ar er gué diblén-sé, ou hlor rust é lakat ou léh én hor glineu.

    (6) A lec’h izel : de basse extraction, de condition modeste.

    (c.1500) Cb 56b. homme qui vient de petit tropeau et de petit lingnaige. b. den a lech yss[e]l.

    B. Suffixe pour former des noms de lieux : cf. marc’hadlec’h.

    C.

    (1) Derc’hel lec’h ub. : remplacer, représenter qqn, officier à sa place.

    (1790) MG 152. En escob, péhani e zalh léh en Eutru-Doué én hur hevir.

    (1856) GRD 226. er bélêg e zalh léh en Eutru Doué. ●(1868) FHB 199/337a. evit ar re a zalc’he leac’h dezhan var an douar.

    (1915) HBPR 58. An aotrou Le Roux, kure Lambezellec, a ia da Sizun da zerc’hel leac’h an aotrou Floc’h. ●223. Eur beleg touer, (...) a ieaz da zerc’hel leac’h beleien fall. ●(1929) MANO 73. Gwella ma c’hellas e talc’has lec’h ar person. ●(1934) PONT 65. He zaou hanter-vreur a zalc’he e leac’h evit labourat.

    (2) Derc’hel lec’h da ub. : remplacer, représenter qqn, officier à sa place.

    (1867) FHB 138/266b. d’an hini a zalc’h leac’h dezhan var an douar. ●(1868) FHB 199/337a. evit ar re a zalc’he leac’h dezhan var an douar. ●(1869) LZBt Gouere 230. da gémer eunn all da derc’hel lec’h d’ezha.

    (1909) NOAR 20. Ha piou a deuio da zerc’hel leac’h d’ezi morse ? ●(1929) MANO 73. Gwella ma c’hellas e talc’has lec’h ar person.

    (3) Ober e lec’h ub. : remplacer, représenter qqn, officier à sa place.

    (1877) EKG i 5. ar mear eo a ra e leac’h hag en hano ar c’houarnamant. ●7. ma ne c’hellont ket tizout hon Tad Santel ar Pab, e skoint var an eskibien (...) a ra en he leac’h, dre bevar c’horn ar bed.

    (4) A wall lec’h : d’un endroit, lieu de mauvaise réputation.

    (1861) BSJ 100. Er péh e larér open e za a hoal léh.

    (5) E lec’h da : en position, à même de.

    (c.1802-1825) APS 112. Hou lacat é léh d’obér vad, e zou gober pligeadur deoh.

    (6) Ober lec’h : donner une excuse.

    (1908) FHAB Gwengolo 276. rost seac’h eun tammik, ar pez a ra leac’h da lonka gwin, jistr, bir ha limonad.

    (7) Reiñ lec’h : donner une excuse.

    (1863) GOM 175. da antreteni ar scanvadurez ha da rei lec’h hac occasion da dentationou an droug-spered.

    (8) Bout e lec’h da : être à même de.

    (1904) DBFV 145b. él léh de, tr. «(je suis) en état, à même de (payer).» ●(1905) LZBg Gwengolo 211. aveit bout guel é lèh de laret é bedenneu.

    (9) E pe lec’h : en quel lieu, endroit.

    (1905) IVLD 111. Guelet a rer eaz e pe leac’h eo bet an torr. ●(1907) PERS 66. e peleac’h ez oa manket ar mouller leoriou. ●(1907) FHAB Genver/C'hwevrer 30. e peleac’h toulla he vez. ●(1925) BUAZmadeg 15. Pa ouent digouezet tost da gear Jerusalem, ne veljont mui ar stereden, setu hag hi mont e kear da c'houlen e pe leac’h edo ar roue nevez. ●(1928) SFAA 202. E pe lec’h ez eus breman eur c'hristen ha na oar ket petra eo kraou ar pellgent ? ●(1955) STBJ 136. e pe lec’h emede ar ru.

    (10) E nep lec’h : en aucun lieu.

    (1905) IVLD 262. ne velet na goulaouen na letern e nep leac’h.

    (11) Kavout lec’h : trouver un emploi.

    (1790) MG 80. Ur servitour mad, é-mé hui, e gav léh partout.

    (12) War al lec’h : sur les lieux.

    (1557) B I 59. A pep danffuez yuez diasezet / Breff a queffet, noz em doutet quet tam / glas ha sech oar an lech, na nechet, tr. «vous trouverez bientôt, n’en doutez point, toute sorte de matières à votre disposition ; (…) bois vert et bois sec (…) ne vous inquiétez pas.»

    (1889) ISV 80. Rag aoun ho devoa, ma vije ho zud var al leac’h, ne vijent ket lezet da ober ho ïoul.

    II. Loc. conj.

    (1) El lec’h ma : là où.

    (1612) Cnf.epist 19. frequentiff, nac ober demeurancc en lech ma habité graguez. ●(1621) Mc 46. rac en lech ma repuing an volontez ne’n deux quet à pechet. ●(1633) Nom 15b-16a. Pericranium, cutis, capillum gignens : la peau d’où croissent les cheueux : an crochen en læch ma cresq an bleu. ●179b. Capsus rhedæ : là où est assis le cochier : scabell an cocher, en læch ma ves asezet. ●246b. Lacuna : lacune, fosse où l’eau s’arreste : vn poull, pe vn fos en læch ma sach an dour.

    (1732) GReg 574a. Au lieu où je suis, tr. «èl lec’h ma edoun.»

    (1834) SIM 196. goëz en em delc’hel el lec’h m’en deveus Doue laqet ac’hanout. ●(1867) MGK 9. neuze’ta ne d-it ket / Ama, a-hont, el leac’h m’ho peuz c’hoant da vonet ? ●(1889) SFA 156. Kouent Stez Mari, el leac’h m’edo o chomm. ●(1894) BUZmornik 491. Ac'hano e skoaz da gear Edes, el leac’h ma c'houlloas he ialc'h. ●494. Neuze ez eaz da Rom, el leac’h ma’z oa eunn hospital. ●640. er prizoun el leac'h m’edo dija ann daou avieler.

    (1905) IVLD vii. el lec’h ma’z eo en em ziskouezet [ar Verc’hez]. ●(1911) BUAZperrot 73. betek kador-brezek e iliz-veur el leac’h ma oue gedet dioutan eur gomz bennak. ●(1936) TKAL i 70. An teñzor a gaver eeun-hag-eeun el lec’h ma en em drouc’ho an diou linenn-se. ●(1962) TDBP ii 536. El-leh ma vo trebeziou-mor ne vo ket a uïou-keureg, tr. «où il y aura (a) des étoiles de mer il n’y aura (a) pas d’oursins.»

    (2) Lec’h e : là où.

    (1902) TMJG 346. An hosteleri lec’h e tiskenne Mari-Job. ●347. Ben neuze oant arri en gra Traou-Wern, lec’h e tro an hent da vond da gâd an ôd.

    (3) Lec’h ma : là où.

    (c. 1501) Donoet 19-18. lec mazer, tr. « le lieu où l’on va »

    (18--) PEN 93/86. lec’h ma vo kat peuch ha skoasel / ewit n’hen reizan da vervel.

    (1913) AVIE 243. deit Jézus de Vétani, léh ma oé bet marù Lazar. ●(1939) DIHU 332/228. Merh en ti léh mah omb.

    (4) Dre lec’h ma : par là où.

    (1882) BAR 210. ar re-ze a laere dre leac’h ma tremenent.

    (1902) PIGO i vi. lakaat eur-vad dre lec’h ma tremeno. ●(1920) MVRO 52/1b. dre lec’h ma tremenfec’h.

    ►sens fig.

    (1857) HTB 147. ar c’hoant en difoa d’eureuji Julia, mar tremenje dre lec’h ma lavarje dezi.

    III.

    (1) Bout en e lec'h : être en bonne santé.

    (1914) DIHU 108/89 (G) *Tujen er Halvé. Me heh Garid peur lo ! n'en don ket tam erbet é me leh héneoah. Na bout é vehé tregont terhen ar me hein ne vehé ket goah d'ein.

    (2) Koll e lec'h :

    (1938) DIHU 321/41 (G) Loeiz Herrieu. Tèr hoér e oent, rekin ha seh / Tré d'el lakat de gol é léh !

  • lec'h .2
    lec'h .2

    s. (pathologie)

    (1) Rachitisme.

    (1821) GON 302b. léac’h, s. m. Rachistis, maladie qui a son principal siège dans les reins, et qui est particulière aux enfans. Nouure. Al léac’h a zô gand ar bugel-zé, cet enfant est attaqué de rachitis, est noué. Hors de Léon, lec’h.

    (1927) GERI.Ern 345. lec’h, L[éon] leac’h m., tr. «Rachitisme.»

    (2) Droug-al-lec’h : rachitisme.

    (1896) GMB 360. pet[it] Trég[uier] droug ël léc’h.

  • lec'h .3
    lec'h .3

    m. Mégalithe.

    (1927) GERI.Ern 345. lec'h m., tr. «Grande pierre plate, mégalithe.»

  • lec'h-c'hoari
    lec'h-c'hoari

    m. Scène (lieu). cf. c’hoarilec’h

    (1942) DADO 7. E traoñ al lec’h-c’hoari, eur siminal a c’hiz goz.

  • lec'h-diaoul
    lec'h-diaoul

    interj.

    (1905) KDBA 12-13. (Iannig) Mes geou, Marsel e ia de Pariz. / (Guenél) De Bariz, lè diaul ! ●(1910) DIHU 56/29. nen des bet nameit ur voéz... m'em es bet mé seih !... / Seih ! leh diaul ! seiz ! nezé kerhet arauk. ●(1910) DIHU 64/156. Un «digor nan» triliù, lé Diaul !

  • lec'h-distro
    lec'h-distro

    m. Toilettes.

    (1910) MAKE 46. hag ar vouez a zeblante dont eus al... lec'h-distro. ●(1927) AVZH I 31. kement a ia er genou a zisken er c'hof, hag a vez taolet el leac'h distro. ●(1955) STBJ 122. Bewech ma yenn d'al lec'h distro. ●124. redek d'al lec'h distro. ●(1976) BAHE 90/45. Mont d'ar privezioù : mont a-gostez, mont d'al lec'h distro, mont un tu bennak.

  • lec'h-dont
    lec'h-dont

    m. Valeur de qqn, étoffe.

    (1942) VALLsup 69a. Étoffe. Au fig., tr. «lec'h-dont.» il n'y a pas d'étoffe en lui, tr. «N'eus ket a lec'h-dont ennañ (Perrot).»

  • lec'h-dorn .2
    lec'h-dorn .2

    m. Tour de main, empreinte, touche personnelle, griffe.

    (1914) DIHU 108/81. Glustreu hon tud koh e oé braù ; nen des dén disket erbet hag e laro nen dé ket guir an dra-sé. Er ré en doé ou groeit, en doé lakeit d'ou gobér koed mat ha braù ha klasket ou doé ar un dro lakat arnehé «leh ou dorn».

  • lec'h-dorn / lec'h an dorn .1
    lec'h-dorn / lec'h an dorn .1

    m. (armement) Poignée d'épée.

    (14--) N 1431. Lech dorn ornet mar mennet bell, tr. «une poignée ornée.» ●1469. Lech an dorn ornet a detri, tr. «La poignée, soigneusement ornée.»

  • lec'h-listri
    lec'h-listri

    m. Meuble à ranger les cuillers.

    (1879) ERNsup 161. ancien meuble pour mettre les cuillers ; à St-Mayeux], léc'h-listri.

  • lec'haer
    lec'haer

    adj. Local.

    (c.1500) Cb [lech]. Jtem hic locator / oris : et hec locatio / onis : et hic et hec localis et hoc locale. ga. local. b. lechaer.

    (1732) GReg 580a. Local, ale, qui concerne le lieu, tr. «Lec'haër.» ●Coütume locale, tr. «Custum lec'haër

  • lec'hanvadurezh
    lec'hanvadurezh

    f. Toponymie.

    (1931) VALL 743b. Toponomastique, tr. «lec'hanvadurez f.» ●(1936) BREI 456/4a. lec'hanvadurez Breiz.

  • lec'hed
    lec'hed

    m. & adv.

    I. M.

    (1) Largeur, étendue.

    (1659) SCger 73a. lese, tr. «lec'het.» ●156a. lec'het, tr. «largeur.» ●(17--) EN 3041. a neus med plas eun troaid [deus] a lehed enan, tr. «il n'a que la place d'un pied de largeur.»

    (1860) BAL 18. Spered ebed ne vuzulo an doundet nac al lec'hed eus ar mor-se. ●(1868) FHB 183/213a. A iz da Gethsemani, ar gamboulen a ia strisoc'h striz bete ma ne gaver mui nemet lec'hed ar froud pe ar steric vihan, hanvet Cedron. ●(1879) MGZ 221. piou a ouffe anaout ar brazder, an dounder hag al lec'hed euz ho carantez evit an dud ? tr. (R. Hemon, Jer 215) «qui saurait connaître la grandeur, la profondeur et l'étendue de votre amour pour les humains ?»

    (1927) GERI.Ern 345. lec'hed m., tr. «Largeur.» ●(1935) BZIG C'hwevrer 2b. ar memes hed hag ar memes lec'hed.

    (2) Lé, laize.

    (1732) GReg 563b. Largeur d'une étoffe, d'une toile, le lé, tr. «Lec'hed. Van[netois] lehed.» ●Cette étoffe n'a point de largeur, de lé, tr. «An entoff-mâ n'en deus qet a lec'hed. ne deus qet a lec'hed gad ar mezer-mâ.» ●(1790) MG 211. forh æz-è deoh gobér hou contt guet el léhæd.

    (1876) TDE.BF 394b. Lec'hed, s. m., tr. «Laize ou largeur d'une étoffe.»

    (1927) GERI.Ern 345. lec'hed m., tr. «lé.» ●(1934) BRUS 235. Le lé (d'une étoffe), tr. «léhed ur…» ●(1979) VSDZ 31. (Douarnenez) An dra-se n'eo ket metroù-karrez, an hirended deus al lerajoù t'oar, al lerajou a ra c'hwec'h, seizh metr hag hanter-kant, tr. (p. 200) «Je ne parle pas en mètres carrés, mais de la longueur des laizes : les laises mesuraient cinquante-six / cinquante-sept mètres.» ●33. Gouelioù'zo'vez fardet gant al lerijou a-dreuz, tr. (p. 202) «On fabriquait certaines voiles avec des laizes horizontales.» ●36. al lec'higoù (? lire : lec'hijoù) 'barzh an dailhavenn, tr. (p. 205) «les laizes du tailhevent.»

    (3) Àr e lec'hed =

    (1932) BRTG 3. Er lavreg e zo displéget ar é lehed é kreiz er porh.

    II. Adv. A-lec'hed : horizontalement.

    (14--) Jer.ms 215. Querz oar tro a goen hogos / A lehet tregont troatet clos. / Hac a sont quement quent an nos, tr. «Certes tout autour (?) … (?) presque / Horizontalement trente pieds complets / Et verticalement autant avant la nuit.»

  • lec'hel
    lec'hel

    adj. Local.

    (1931) VALL 430a. Local, tr. «lec'hel.» ●(1958) BAHE 15/7. kleñvedoù lec'hel ar broioù trovanel.

  • lec'henniñ
    lec'henniñ

    v. intr. Faire le charlatan.

    (c.1718) CHal.ms i. charlattanner, tr. «trompein, abusein, lehennein

  • lec'henniñ / lezhenniñ
    lec'henniñ / lezhenniñ

    v. Tromper.

    (c.1718) CHal.ms i. charlattanner, tr. «trompein, abusein, lehennein

  • lec'hennour
    lec'hennour

    m. –ion Charlatan.

    (c.1718) CHal.ms i. charlatan, tr. «un trompour, affrontour, lehennour.» ●(c.1718) CHal.ms iv. Triacleur, tr. «goapour Lehannour trompour.» ●vendeur de Mithridate, tr. «ul lehennour, un affronter ur goapour, ur güerhour oruiatan.»

  • lec'her
    lec'her

    v. tr. d. Laisser.

    (1870) FHB 283/171b. Goude beza kanet ur beden, dar Verhez e lec'hejont ar groaz a zouguent var an oter vraz en noaz ha dishenvelebet dre ar goal amzer.

    (1906) KPSA xxii. An diaoul kennebeut ne lec'haz ket anezan didrabaz. ●(1978) BZNZ 13. (Lilia-Plougernev) e rankes lec'her tout, tr. (THAB 1/11) «il fallait tout laisser.»

  • lec'hi
    lec'hi

    m.

    (1) Mucilage.

    (1896) GMB 360. léc'hi mucilage, matière gluante, en pet[it] tréc[orois].

    (2) Mucosités.

    (1938) WDAP 2/124. (Pleiben) Kalz lec'hi a zeuas eus ar vuoc'h araok ma voe halet.

  • lec'hiadur
    lec'hiadur

    m. Emplacement, Position.

    (1927) GERI.Ern 345. lec'hiadur m., tr. «position, emplacement.» ●(1931) VALL 251b. Emplacement, tr. «lec'hiadur m.»

  • lec'hiañ
    lec'hiañ

    v.

    (1) V. tr. d. Placer, mettre.

    (1821) GON 303b. Lec'hia (2 syll. lé-c'hia), v. a., tr. «Placer. Mettre. Poser.» ●Pé leac'h é hellin-mé hé léc'hia ? tr. «Où pourrai-je le placer.» ●(1876) TDE.BF 394b. Lec'hia, v. a., tr. «Non usité. Ce verbe, qui dérive de lec'h, lieu, a dû signifier placer, mettre.»

    (1927) GERI.Ern 345. lec'hia, tr. «placer, mettre, poser.»

    (2) V. intr. S'établir (dans un endroit).

    (1920) MVRO 36/1b. gallout a reer kredi e teuas ar Gelted da lec'hia er broiou-man tost da dri mil bloaz a zo.

  • lec'hid .1
    lec'hid .1

    coll. (botanique) Zostères Zostera marina.

    (1968) NOGO 212. Zostera marina. Fr. zostères. lehid, «vase» (?).

  • lec'hid .2
    lec'hid .2

    m.

    (1) Vase, limon.

    (c.1656) HYZH 306-307, 2021, p. 47] (2 exemplaires connus : BNF LK7-558 & Rés. 8-LK7-558).">VEach 145. Neusé souden euel mauoé gouestlet é cõmanças da digueri é daou lagat entre diou breach é mam desolet, hac ho fermas adarré ; Goudé mauoé goalc'het gant dour clouar ha lousaou mat, é vomissas muy euit leiz vr scudell bras á dour hoauez leün à lichit, á stloac, hac à teil munut, heuelep mauoé incomodet á het vn nebeüt deizyou, hoguen quer buan é recouras è iec'het, hac ezema brema é buez hac en oat á tric'huec'h bloaz, è contantamãt bras de tud. ●(1732) GReg 949b. Vase, ou, vaze, limon, bourbe, tr. «Leac'hyd. léc'hyd. Van[netois] léhyd.» ●(1744) L'Arm 396a. Vase (…) Bourbe, tr. «Léhétt.» ●(1792) HS 75. el léhèt hac er sable.

    (1870) FHB 274/97a. a douez al lec'hit fleriuz. ●(1876) TDE.BF 394b. Lec'hid, s. m., tr. «Limon, sédiment, terre boueuse.»

    (1931) VALL 203a. Dépôt limoneux surtout, tr. «lec'hid m.» ●(1932) ALMA 100. e kreiz al liboud hag al lec'hid. ●(1984) HYZH 154-155/71. Lac'hit yoa maread ivez...

    (2) Lie.

    (1849) LLB 1398. el lehed dûan.

    (1907) KANngalon Genver 300. Ar ster, ruz an dour en-hi, ha karget a lec'hed druz. ●(1928) LEAN 55. Hag eva a c'helli ar c'halir beteg al lec'hid ?

    (3) par ext. Lave.

    (1906) KANngalon Eost 178. lec'hit bero dizlounket gant ar menez Vezuv. ●pemp ster lec'hit intanet a iea varzu kear.

    (4) péjor. Martolod lec'hid : pêcheur côtier.

    (1957) ADBr lxiv 4/469. (An Ospital-Kammfroud) Lèhid : n. m. (...) A donné naissance aux deux synonymes lèhider (pl. : ien) et martolod-lèhid (pl. martoloded-lèhid) qui servent à désigner un pêcheur de la côte (surtout dans la rade de Brest). À ces deux noms teintés de nuance péjorative s'oppose celui de martolod-servij (marin de la Marine Nationale) auquel s'attache beaucoup plus de considération.

  • lec'hidañ
    lec'hidañ

    v. tr. d. Envaser.

    (1914) DFBP 122b. envaser, tr. «Lec'hida

  • lec'hideg
    lec'hideg

    f. –i Vasière.

    (1) Vasière.

    (c.1718) CHal.ms iv. vase de la mer, tr. «leidec ou leindec, p. leidegui Lihid.» ●(1732) GReg 949b. Lieu plein de vase, une vaziere, tr. «Lèc'hydecg. p. lèc'hydegou. Van[netois] léydecg. p. léydegui.» ●(1744) L'Arm 396a. Vase (…) Bourbe (…) Lieu, tr. «Léhédêc

    (2) fig.

    (1931) DIHU 245/354 (Iwan an Diberder). Es é guélet é ma Roparz Hémon e klah lakat aùél neùé de huéhein ar lehidegi e zo.

  • lec'hidek
    lec'hidek

    adj. Vaseux.

    (1851) QLG 10. An douarou priec pé douarou cré a vezont cavet peur liessa er stanquennou tost dar brechiou moor pé steriou lec'hidec. ●(1876) TDE.BF 394b. Lec'hidek, adj., tr. «Limoneux, plein de limon par sédiments ou dépôts.»

    (1943) FHAB Mezheven 308. Lec'hidek ha broennek.

  • lec'hidenn
    lec'hidenn

    f. –où

    (1) Vasière.

    (1834) SIM 178. ul lic'hiden noazus bras d'ar yec'hed.

    (1957) ADBr lxiv 4/470. (An Ospital-Kammfroud) Lèhidenn Vasière : mond da besketa kraon-mor (des praires) war lèhidenn Landevenneg.

    (2) Dépôt limoneux.

    (1931) VALL 203a. Dépôt limoneux surtout, tr. «lec'hidenn f.» ●(1957) ADBr lxiv 4/470. (An Ospital-Kammfroud) Lèhidenn : n. f. Dépot limoneux, ou gluant : pa flast(r)er eun al'douar brein etre an daouarn, e chom eul lèhidenn stag doh ar bezied.

    (3) Lie.

    (1931) VALL 203a. Lie, tr. «lec'hidenn f.»

    (4) sens fig. (en plt de qqn) Ul lec'hidenn a zen : homme de la lie du peuple.

    (1907) AVKA 304. Bea oa neuze er prizon ur lec'hiden a den fall.

  • lec'hidennañ
    lec'hidennañ

    v. intr. (en plt de légumes, de fruits) Être en état de putréfaction avancée.

    (1957) ADBr lxiv 4/471. (An Ospital-Kammfroud) Limouzenni : v. – Prendre l'aspect gluant et répugnant d'un légume (betterave, carotte, chou) en état de putréfaction avancée : diwar gouel Yann, ar petarabez koz a deu buan da limouzenni ha da lèhidenna.

  • lec'hidennek
    lec'hidennek

    adj. Qui a un dépôt limoneux.

    (1931) VALL 203a. qui a un dépôt ainsi [limoneux], tr. «lec'hidennek

  • lec'hidennet
    lec'hidennet

    adj. Recouvert d'une substance gluante.

    (1906-1907) EVENnot 19. (Kemperven) Ar c'hik a ve bet eur pennad en dour-ili a deu da vean lec'hidennet, tr. «eau et saumure.»

  • lec'hider
    lec'hider

    m. –ion péjor. Pêcheur côtier.

    (1957) ADBr lxiv 4/469. (An Ospital-Kammfroud) Lèhid : n. m. (...) A donné naissance deux synonymes lèhider (pl. : ien) et martolod-lèhid (pl. martoloded-lèhid) qui servent à désigner un pêcheur de la côte (surtout dans la rade de Brest). À ces deux noms teintés de nuance péjorative s'oppose celui de martolod-servij (marin de la Marine Nationale) auquel s'attache beaucoup plus de considération.

  • lec'hidus
    lec'hidus

    adj. =

    (1866) LZBt Gwengolo 179. Ster lic'hiduz.

    (1925) BILZ 131. an trêz lec'hidus.

  • lec'hienn .1
    lec'hienn .1

    f. –où Mucosité.

    (1938) WDAP 2/124. Lec'hîenn. An hevelep ger eo ha «mucosité» e galleg.

  • lec'hienn .2
    lec'hienn .2

    f. –où

    (1) Lieu déterminé.

    (1927) GERI.Ern 345. lec'hienn f., tr. «lieu déterminé.»

    (2) [au plur.] E lec'hiennoù : en certains endroits.

    (1867) FHB 118/112b. An edou en em glemer anezho e lec'hiennou. ●(1868) FHB 165/66a. E lec'hiennou e tiscarer ar c'hroaziou. ●(1874) FHB 490/159a. An hent da vont di a ia a hed ar ster hag a zo striz e lec'hiennou.

    (1907) BOBL 08 juin 141/1b. Ar chatallerez a zo dister en leac'hchennou rag neuz ket a voued. ●(1915) HBPR 142. Ar veleien vad, e leac'hennou, ne ellent mui beva.

  • lec'hiennek
    lec'hiennek

    adj. Local.

    (1931) VALL 430a. Local, tr. «lec'hiennek f.»

  • lec'hiet
    lec'hiet

    adj.

    (1) Corrompu.

    (1868) FHB 161/35b. Eur galoun lec'hiet pe breinet so douguet anezhi he unan d'en em zizober euz a ieo ar relijion.

    (2) Bugel lec'hiet : enfant supposé.

    (1839) BBZ I 26 [titre]. Ar vugel laec’hiet, tr. « L’enfant supposé » ●(1845) BBZ II 50 [titre]. Ar bugel laec’hiet, tr. « L’enfant supposé »

    (1931) VALL 716b. (enfant) supposé, tr. «lec'hiet (Barz.-B.).»

  • lec'hiñ / lec'hañ
    lec'hiñ / lec'hañ

    v. tr. d. Remboîter (un os démi).

    (1732) GReg 799b. Remboeter, remettre un os disloqué da sa boëte naturelle, tr. «lec'ha ou lec'hi, an esqern dislec'het, ou, dilec'het. Van[netois] leheiñ an esqern.»

    (1927) GERI.Ern 345. lec'hein V[annetais], tr. «remettre en place (un os démis).»

  • lec'hioù
    lec'hioù

    plur. Toilettes.

    (1732) GReg 449b. Garderobe, privé, tr. «an lec'hyou

Ce site utilise des cookies pour son fonctionnement.En savoir plus...