Devri

Recherche 'lin...' : 90 mots trouvés

Page 1 : de lin-1 (1) à linjorez (50) :
  • lin .1
    lin .1

    coll. –où (botanique) Lin.

    I.

    (14--) N 1609-1610. Me ros dezi rez da nezaff / Vn poes lin a detin finaff, tr. «Je lui ai donné, certes, à filer / Un poids de lin de l'espèce la plus fine.» ●1615-1616. Nem boe netra eux e madou / Na lin na stoub na diboubou, tr. «Je n'ai rien eu de ses biens, / Ni lin, ni étoupe, ni bourre.» ●(1499) Ca 34b. Cazas lin. g. graites. ●126a. Lin. g. idem. ●(1633) Nom 88b. Linum : lin lin. ●114a. Amictorium : collier de fin lin : collier á lin fin, amyt. ●121a. Pensum : vne quenoüillée de filace : queïguelyat lin.

    (1659) SCger 74a. lin, tr. «lin.» ●157a. lin, tr. «lin.» ●(1732) GReg 576b. Lin, plante, tr. «Lin. p. linou.» ●(1790) MG 40. ur parquad-lin.

    (1867) FHB 112/61a. Al linou en hon amzer a vez kempennet d'ar red.

    (1900) FHAB Genver 5. labourerien ag a ioa e rastellâd douar lin. ●(1907) PERS 67. pakadennou lin pe ganab. ●(1931) VALL 427b. Lin, tr. «lin col. sg. linenn f. pl. ou plant, brin de lin.»

    II.

    (1) Reiñ lin evit lin ha stoub evit stoub : rendre la pareille. Cf. œil pour œil, dent pour dent.

    (1732) GReg 693b. Rendre la pareille, soit en bien, soit en mal, tr. G. Rostrenenn «rei lin evit lin, ha stoup evit stoup

    (2) Gwenn evel lin : très blanc.

    (1889) ISV 361 (L) G. Morvan. Va bleo, bagas ! a ioa abenn antronos ker guenn ha lin.

    (3) Glas evel lin : très bleu.

    (1955) VBRU 80 (T) *Jarl Priel. He daoulagad glas-lin.

    (4) Mont e volc'h diwar e lin : voir bolc'h.

  • lin .2
    lin .2

    m. (pathologie) Pus.

    (1633) Nom 14b. Pus : la bouë : an lin pe an sang (lire : fang) á deu ven (lire : ves) á vn gorr.

    (1659) SCger 99a. pus, tr. «lin.» ●157a. lin, tr. «pus.» ●(1732) GReg 42a. Apostumer, suppurer, tr. Renta-lizn, ou, lijn.» ●766b. Pus, bouë de sang corrompu, tr. «Lin

    (1857) CBF 76. Va gor a strink lin-brein, tr. «Mon furoncle jette du pus.»

    (1907) VBFV.fb 81b. pus, tr. «lin, m.» ●(1914) DFBP 266b. pus, tr. «Lin

  • lin .3
    lin .3

    adj. Abondant en lin.

    (1931) VALL 427b. où il y a du lin, tr. «linek

  • lin-brein
    lin-brein

    m. (pathologie) Pus.

    (1732) GReg 766b. Pus, bouë de sang corrompu, tr. «lin brein

    (1869) HTC 44. al lin-brein a deue euz he c'houliou. ●(1894) BUZmornik 110. al lin brein a deue euz ho gouliou.

    (1907) VBFV.fb 81b. pus, tr. «lin-brein, m.»

  • lin-geun / lin-ar-geun
    lin-geun / lin-ar-geun

    coll. (botanique) Linaigrette.

    (1876) TDE.BF 404a. Lin-ar-geun, s. m., tr. «Linaigrette, plante.»

    (1931) VALL 428a. Linaigrette, lin des marais, tr. «lin-ar-geun, lin-geun m.»

  • lin-gwad
    lin-gwad

    m. (pathologie) Pus mêlé de sang.

    (1857) CBF 76. Va gor a strink (...) lin c'hoad, tr. «Mon furoncle jette du pus.» ●(1877) BSA 271. Ar gouliou-se a deue anezho lin-c'hoad.

    (1905) IVLD 180. ar goriou-ze a zirente lin-c'hoad.

  • lin-kegin
    lin-kegin

    coll. (botanique) Linaire Linaria vulgaris.

    (1931) VALL 428a. Linaire, tr. «lin-kegin m.»

  • lina
    lina

    v. intr. Chercher du lin.

    (1931) VALL 427b. chercher, quêter du lin, tr. «lina

  • linad
    linad

    coll. (botanique) Orties.

    I.

    (1633) Nom 95a. Vrtica : ortie : linat, linaden.

    (1659) SCger 86b. ortie, tr. «linat.» ●157a. linat, tr. «ortie.» ●(1732) GReg 680a. Ortie, plante, tr. «Linadenn. p. linad. Van[netois] lenadenn. p. lenad, leinad.» ●Se piquer avec des orties, tr. «En hem scauta gad linad.» ●(1744) L'Arm 459a. Ortyer, tr. «Losquein guett lainatt

    (1870) FHB 299/299b. goloet a lenard. ●(1876) TDE.BF 395b. Lenadenn, lenardenn, s. f. V[annetais], tr. «Un plan d'ortie ; pl. lenad, lenat, masc., des plants d'ortie, de l'ortie.» ●(1896) GMB 391. à Sarzeau lêrad.

    (1920) FHAB Genver 207. eun torch kolo pe eun torch lenard. ●(1934) BRUS 266. De l'ortie, tr. «linad

    II. Hegarat evel ur bod linad : sans aucune amabilité. Cf. evel ur bod drez.

    (1967) BRUD 26-27/29 (T) E. ar Barzhig. Eur gwir glahar e veze evitañ keja gante er parkeier hag er hoadou hag int ken hegarad ha bodou linad.

  • linadeg .1
    linadeg .1

    f. –i Endroit couvert d'orties.

    (1499) Ca 126b. [linhadenn] Jtem orticetum / ti. le lieu ou croissent ortiz. b. linhadec.

    (1732) GReg 41b. Apostasier, quitter un ordre Religieux sans dispense legitime, tr. «teurl ar froc èl linadec.» ●680a. Lieu plein d'orties, tr. «Linadecg. p. linadegou.» ●(1744) L'Arm 261b. Lieu plein d'ortie, tr. «Leinnadêc. f.»

  • linadeg .2
    linadeg .2

    f. –où, –deier Linerie.

    (1732) GReg 576b. Tirerie de lin, jour assigné pour tirer le lin, tr. «Linadecg. p. linadegou

    (1876) TDE.BF 403b. Linadek, s. f., tr. «Lieu où l'on prépare le lin ; pl. linadegou.» ●(1890) MOA 245b. Le tirage du lin approche, tr. «al linadek a dosta.» ●(18--) GBI II 428. Pa vô linadek er vereri, tr. «Quand sera la linerie à la métairie.» (...) Mont er bloaz-ma d'al linadeïer, tr. «D'aller, cette année, aux lineries.»

    (1931) VALL 427b. travail du lin en commun, tr. «linadeg f.»

  • linadenn
    linadenn

    f. linad (botanique) Pied d'ortie.

    (1499) Ca 126b. Linhadenn. g. ortie. ●(1633) Nom 95a. Vrtica : ortie : linat, linaden. ●95b. Vrticalabeo, lamium, vrtica mortua vel iners : ortie morte : linaden maru, linaden gouezuet.

    (1732) GReg 680a. Ortie, plante, tr. «Linadenn. p. linad. Van[netois] lenadenn. p. lenad, leinad.»

    (1866) BOM 46. N'eus na drezen, / Linaden, na spernen. ●(1876) TDE.BF 395b. Lenadenn, lenardenn, s. f. V[annetais], tr. «Un plan d'ortie ; pl. lenad, lenat, masc., des plants d'ortie, de l'ortie.»

  • linadenn-c'hrizias
    linadenn-c'hrizias

    f. (botanique) Ortie brûlante Urtica urens.

    (1879) BLE 367. Ortie brûlante. (U. urens. L.) Linadenn c'hrisiaz. Ortie grièche.

  • linadenn-real
    linadenn-real

    f. (botanique) Herbe aux chats, ortie royale Galeopsis tetrahit.

    (1732) GReg 491b. L'herbe au chat, l'ortie roïale, tr. «al linadenn real

    (1879) BLE 210. Galéopsis royal. (T. Tetrahit. L.) Linaden-réal. Ortie royale.

  • linadenn-skaot
    linadenn-skaot

    f. (botanique) Ortie dioïque Urtica dioica.

    (1879) BLE 367. Ortie dioïque.(U. dioica. L.) Linaden-skaot.

  • linader
    linader

    m. –ion Marchand de lin.

    (1732) GReg 576b. Marchand de lin, tr. «Linader. p. linadéryen

  • linadur
    linadur

    m. Purulence.

    (1854) MMM 172. ho corf leun a gorruption ar pec'het ha merquet a linadur ho mæstr, an diaoul !

  • linaer
    linaer

    m. –ion Marchand de lin.

    (1876) TDE.BF 403b. Linaer, linader, s. m., tr. «Marchand de lin.»

  • linañ / liniñ
    linañ / liniñ

    v. intr. (pathologie) Être purulent.

    (1876) TDE.BF 403b. Lina, v. n., tr. «Se former en pus (plaie).»

    (1931) VALL 604b. se former en pus, tr. «lina.» ●(1928) DIHU 199/4. Linein, tr. «être purulent.»

  • linata
    linata

    v. tr. d. Frapper (qqn) avec des orties.

    (1941) DIHU 364/338. aveit el linnata.

  • lindag
    lindag

    m. –où (chasse) Collet.

    (1499) Ca 119b. [lacc] Jdem tenticula / e. b. lacc pe lintac. ●126b. Lindac vide in lacc.

    (1732) GReg 413a-b. Filet, ou pieges pour prendre des bêtes sauvages, renards, chats, loups, &c., tr. «Lintacg. p. lintagou

    (1866) FHB 80/221a. stigna lindagou evit paka laboused pe loened-gwez. ●(1868) FHB 163/49b. Eul lindag eo a stignont eno dezho evit ho faca. ●(1869) TDE.FB 272a. Détendre des pièges, tr. «distegna lindagou ; diañtell lindagou

    (1900) KEBR 13. Al lindag stegnet, tr. « Le lacs tendu » ●Al lindagou stegnet. ●(1916) KZVr 198 - 01/12/16. Lindag, lacs, pièges à lapins ; pluriel lindagou. ●(1920) KZVr 357 - 04/01/20. lindag, tr. «trebuchet.» ●(1931) VALL 414a. Lacet pour prendre les animaux, tr. «lindag m. pl. ou.» ●(1982) PBLS 445. (Langoned) lindag, tr. «collet pour attraper les lapins.»

  • lindagañ
    lindagañ

    v. tr. d.

    (1) Chasser au collet.

    (1876) TDE.BF 404a. Lindaga, v. n., tr. «Prendre des oiseaux au lacet.»

    (1931) VALL 414a. étrangler ainsi [au lacet], tr. «lindaga

    (2) par ext. Piéger.

    (18--) CST 58. Darius ne welas ket edod o klask lindaga e vignon Daniel hag a zinas an urz.

  • lindrenn
    lindrenn

    f. Enduit.

    (1744) L'Arm 132a. Enduit, est un composé, comme de chaux, de ciment & suc, tr. «Lindreenn de lindreennein gued er gusscon.»

  • lindrennerezh
    lindrennerezh

    m. Action d'enduire.

    (1744) L'Arm 400a. vernissure, tr. «lindrennereah à bééc-liguêrne.»

  • lindrenniñ
    lindrenniñ

    v.

    (1) V. tr. d. Enduire.

    (1744) L'Arm 132a. Enduire, tr. «Lindreennein. » ●Enduit, est un composé, comme de chaux, de ciment & suc, tr. «Lindreenn de lindreennein gued er gusscon.» ●135a Ensouffrer, tr. «Lindreennein guett chouffre.» ●332b. Renformir, tr. «Lindrénein guett pri, &c.» ●400a. Vernisser, ou venir, tr. «Lindrênnein guet pééc-liguêrne.»

    (1907) VBFV.fb 36a. enduire, tr. «lindrennein

    (2) V. pron. réfl. En em lindrenniñ : s'enduire.

    (1744) L'Arm 462b. Se pomader, tr. «Um lindrænnein guett meni sein à frontt huæc.»

  • lineg
    lineg

    f. –i, –où Champ de lin.

    (1499) Ca 126a. ga le lieu / ou habunde le lin. b. linec.

    (1659) SCger 74a. champ de lin, tr. «linec.» ●157a. linec, tr. «champs de lin.» ●(1732) GReg 576b. Champ de lin, tr. «Linecg. p. linegou.» ●577a. Liniere, terre semée de lin, tr. «Lineucq. linocq. linecg. p. linegued

    (1857) CBF 94. Linek, tr. «Champ de lin.» ●(1876) TDE.BF 404a. Linek, s. f., tr. «Champ de lin ; pl. linegou

    (1907) VBFV.bf 47b. lineg, f. pl. i, tr. «champ de lin.» ●(1931) VALL 427b. champ de lin, tr. «lineg f.»

  • linegez
    linegez

    f. (ornithologie) Linotte.

    (1732) GReg 577a. Linote, femelle du linot, tr. «lineguès. p. lineguesed

    (1876) TDE.BF 404a. Linegez, s. f., tr. «Linotte femelle ; pl. et

  • linegezh
    linegezh

    f. Purulence.

    (1914) DFBP 266b. purulence, tr. «Linegez

  • linek .1
    linek .1

    adj. Abondant en lin.

    (1931) VALL 427b. où il y a du lin, tr. «linek

  • linek .2
    linek .2

    adj. Purulent, plein de pus.

    (1732) GReg 766a. Purulent, ente, mêlé de pus, tr. «Linecq.» ●Crachats purulents, tr. «Crainch linecq

    (1867) FHB 115/83a. gouliou linek. ●(1869) BSGc 29. eur gouli-linek en he stomok. ●(1876) TDE.BF 404a. Linek, adj., tr. «Purulent.»

    (1905) IVLD 25. Pareet euz eur gouli linek. ●(1914) DFBP 266b. purulent, tr. «Linek.» ●(1931) VALL 604b. Purulent, tr. «linek.» ●(1934) BRUS 156. Purulent, tr. «linek

  • linenn .1
    linenn .1

    f. & adv. –où

    I. F.

    A.

    (1) Ligne de maçon, etc.

    (1499) Ca 126b. Linenn maçzon pe caluez. l. hic amusis/sis. ●(1557) B I 67. Memeux, nen deux sy, binhuyou, / Scuezr ha reulenn ha linennou, tr. «J'ai assurément des instruments, une équerre, une règle et des lignes.»

    (1659) SCger 83b. niueau, tr. «lignen.» ●157a. lignen, tr. «ligne, niveau.» ●(1732) GReg 211a. Cordeau de charpentier, de masson, tr. «Lineñ. p. linennou. lignenn. p. lignennou.» ●575a. Ligne, ou cordeau de Maçon, de Charpentier, tr. «Lignenn. linenn. pp. ou

    (2) Ligne, unité de mesure.

    (1774) AC 27. eis pe dec lignen a teoder, tr. «huit à dix lignes d'épaisseur.»

    (1903) EGBV 92. linen f., tr. «ligne, 0 mm, 002.» ●(1950) KROB 25/12. daouzek linenn en eur meutad.

    (3) War linenn e gein : à la renverse.

    (1924) LZMR 55. koueza war linenn he c'hein.

    (4) (domaine militaire) Linenn-dan : ligne de feu.

    (1915) RNDL 141. beteg el linen-tan, tr. «jusqu'à la ligne de feu.» ●(1916) LIKA 29. (Groe) Kar en dès goulenn dont ar el linen-tan, né chileùér ket geton. ●(1919) BUBR 1/19. pell diouz al linen-dan.

    (5) Cordeau.

    (1849) LLB 711-712. Lod, aveid ou lakat a stedeu pen der ben [er gué] / E gemer ou mezul, e zispleg ou lénen.

    (6) Mèche de fouet.

    (1907) VBFV.fb 63b. mèche du fouet, tr. «linen, f.»

    (7) (transport) Ligne (de chemin de fer).

    (1889) ISV 183. kement a c'hellent da lacat a dreinou var al linen.

    (1950) KBSA 5. d'ar mare m'edod oc'h ober al linenn hent-houarn etre Karaez ha Kastellin.

    B. (pêche)

    (1) Ligne.

    (1856) VNA 25. Ligne à pêcher, tr. «Linnen de bisquetta.»

    (2) Ober al linenn, ar vicher linenn : pêcher à la ligne en mer, être ligneur.

    (1944) GWAL 163/172. (Ar Gelveneg) Evit ar vicher vrilli bihan e lavarer alies ober al linenn, ar vicher linenn.

    (3) Labourat war al linenn : pêcher à son propre compte.

    (1944) GWAL 165/317. (Ar Gelveneg) labourat war al linenn a zo pesketa en e berzh e-unan hep rannañ gant den all ebet.

    C. (géographie) Linenn an heol : équateur.

    (1904) LZBg Du 248. En Afrik édan linen en hiaul. ●(1921) LZBt Here 21. e kreiz an Afrik, dindan linen an heol.

    ►absol.

    (1907) FHAB Du 261. Setu perag, ear al linen n'eo ket lazus, hag hini ar goalarn-steren a c'heller da c'houzanv. (...) Hag evessait peanoz avel al linen ne zev ket an traou o vont dre ar broiou habask.

    D. (astronomie) (?) Quartier de la Lune (?).

    (c.1930) VALLtreg 1357. Al linen, ce sont les 2 quartiers (ar c'hartier kenta, ar c'hartier divezan). ●(1972) HYZH 75/35. Ma veze ur c'harzhad haleg da droc'hañ oa ret ober pa veze linenn al loar. ●36. an Nevez bihan, an Nevez bras, ar c'hentañ Kartier, an diskar, ar C'hartier diwezhañ, ar c'hresk, al linenn, ar c'helc'h botez.

    E. Degré familial.

    (1923) KTKG 82. Doue a zifenn ouz ar gerent tost dimezi an eil gant egile. Difenn a ioa guechall betek ar bederved linen ; brema, betek an drede hebken. An tad hag ar mab, ar breudeur hag ar c'hoarezed a zo el linen genta ; ar gendervi pe gouzined en drede.

    II. Adv. A-linenn : en ligne.

    (1867) FHB 140/288b. hada a linen. ●(1867) FHB 144/319b. ma c'hadfe an oll a linen, gant eun haderez. ●(1872) ROU 83a. Enligner, tr. «Lacaat a-linenn

  • linenn .2
    linenn .2

    f. –où, lin (botanique) Pied de lin, brin de lin.

    I.

    (1869) FHB 224/119a. el linenn hag er ganaben.

    (1931) VALL 427b. Lin, tr. «lin col. sg. linenn f. pl. ou plant, brin de lin.»

    II. Mankout treuz ul linenn : il s’en est fallu d’un cheveu. Cf. neudenn.

    (1905) HFBI 266 (L). an taol à zo bet just à vigourus, ker buan oué bet marvet var ar plas, neus ket manket dézan treus eul linen.

  • linenn-an-tan
    linenn-an-tan

    f. (domaine militaire) Première ligne (au front).

    (1915) KANNlandunvez 52/368. Goulen a ran beza kaset da linen an tan.

  • linenn-benn / linenn ar penn
    linenn-benn / linenn ar penn

     f. (habillement) Bandeau pour tenir les cheveux.

    (1499) Ca 126b. Linenn an penn. vide in stoliquenn. ●190b. Stoliquenn. l. hec vita / te. Jtem hec vita / te est que crinibum inuectitur qua fluentes religantur cappilli. b. linenn an penn.

    (1659) SCger 11b. bande de teste, tr. «linen penn.» ●(1732) GReg 78a. Bande de tête, ou bandelette, dont les femmes du commun se servent pour se coiffer, tr. «linenn-penn

  • linenn-emgann
    linenn-emgann

    f. (domaine militaire) Ligne de combat, front.

    (1936) BREI 457/3c. Tri c'hant mil brezoneger bennak a oa war al linenn-emgann.

  • linenn-loc'h
    linenn-loc'h

    f. (sport) Ligne de départ.

    (1942) FHAB Du/Kerzu 224b. Daou eus pep strollad a zo war al linenn-loc'h ha yao d'ober tro ar park.

  • linenn-sont
    linenn-sont

    f. (pêche) Sonde.

    (1944) GWAL 163/155. (Ar Gelveneg) Kaout sond a zo tizhout strad ar mor gant boull al linenn-sond.

  • linenn-vaez
    linenn-vaez

    f. (pêche) Ligne de pêche au thon.

    (1924) DIHU 159/131. (Groe) el linen-véz, er plom, er sebaill, er benom bihan, er benom bras tr. «hanùeu linen aveit er jermon.» Dastumet get J.P. Kalloh 1913.

  • linennad
    linennad

    f. –où Ligne de.

    (1910) MBJL 187. eur linennad ali a lenner en e gichen.

  • linennadur
    linennadur

    m. –ioù

    (1) Délinéation.

    (1744) L'Arm 433a. Délinéation, tr. «Linænnadurr. m.»

    (2) Alignement.

    (1732) GReg 26b. Alignement, action de mettre les choses en ligne droite, tr. «Lignénnadur

    (1958) BAHE 16/5. sifradurioù ha linennadurioù. ●9. Niveradur ha linennadur ar boblañs.

  • linennañ / linenniñ
    linennañ / linenniñ

    v.

    I. V. intr. (pêche) Pêcher aux palangres.

    (1913) RNDL 69. Treménet omb 'n ur linenna, tr. «nous sommes passés les lignes tendues.» ●(1925) BILZ 162. ar bagou a oa aet d'an ôd, darn da linenna, da gevella, da zragi, darn all da vejina, pe da ober maerl. ●(1977) PBDZ 897. (Douarnenez) peogwir… die ket div eur amzer avel a-walc'h da linenniñ, tr. «parce que, ils n'avaient pas pendant deux heures de temps assez de vent pour tendre les palangres.»

    II. V. tr. d.

    A.

    (1) Aligner.

    (1732) GReg 16b. Affiler des arbres, tr. «Lignénna guez.» ●(1744) L'Arm 11a. Aligner, tr. «Lineennein

    (2) Rayer, tracer des lignes.

    (1732) GReg 778a. Raïer, marquer des raies, tr. «Lignenna. pr. lignennet

    (3) Marquer d'une ligne.

    (1876) TDE.BF 404a. Linenna, v. n., tr. «Tracer des lignes.»

    (1922) FHAB Ebrel 125. e pelêc'h linenna an harzou ?

    (4) (?) reizhañ (?).

    (1912) DIHU 81/45. Stén, get apertiz e linennas en treu, deit mat get en ol.

    (5) Niveler.

    (1659) SCger 83b. niueler, tr. «lignenna

    B. (domaine du dessin)

    (1) Dessiner.

    (1893) IAI 140-141. Patromiou ar zent, linennet enn eun doare ken dudius.

    ►absol.

    (1872) ROU 81a. Dessiner, tr. «linenna

    (1903) MBJJ 204. darn o skrivan, darn o linenni. ●364. Linenni = dessiner.

  • linennek
    linennek

    adj. Linéaire.

    (1914) DFBP 199a. linéaire, tr. «Linennek

  • linennet
    linennet

    adj. Aligné.

    (1886) SAQ I 10. nerzus evel eun arme linennet evit ar stourmad.

  • liner
    liner

    m. –ed (ornithologie) =

    (1908) FHAB Kerzu 355. ar pennglaouic, al lineric, ar filip.

  • liner
    liner

    = (?).

    (2002) TEBOT 114. Diwall deus ar miliner / Kar an hanter c'h ay gantañ / Dimeus a-bep liner.

  • linez
    linez

    s. (botanique) Iris.

    (1876) TDE.BF 404a. Linez, s. m. C[ornouaille], tr. «Iris, plante.»

  • liñjerez
    liñjerez

    f. –ed Lingère.

    (1934) BRUS 270. Une lingère, tr. «ul liñjeréz –ed

  • liñjet
    liñjet

    adj. =

    (1925) SFKH 43. nen des mui meit tud-kafé groñnet get gloan ; linjet ou halon get er sukr ken en dint hantér pousif.

  • liñjiri
    liñjiri

    f. Lingerie.

    (1633) Nom 119b. Pannus : drap, drappeau, lingerie : mezern mezeren, lingery.

    (1847) MDM 158. pere n'ho deuz na meubl, na dillat, na linjiri, na ti.

  • liñjorez
    liñjorez

    f. –ed Lingère.

    (1790) MG 214. Er geminerion hag el lingeorezèt.

Ce site utilise des cookies pour son fonctionnement.En savoir plus...