Devri

Recherche 'ker...' : 205 mots trouvés

Page 4 : de kerniou (151) à kerzhinenn-kirzhinenn-1 (200) :
  • kernioù
    kernioù

    plur. korn

  • Kerniz-Iliz
    Kerniz-Iliz

    n. pr. pl. Habitants de Kerilis.

    (1890) MOA 21b. kerniz-iliz. ●30. Kerniz-Iliz.

    (1964) CAIR 143b. Kerniz-Iliz.

  • kernogez
    kernogez

    =

    (1984) HYZH 154-155/87. kernogezh : kerne.

  • kernoù-brennigoù
    kernoù-brennigoù

    interj. =

    (1943) TRHS 27. Bremañ, a soñjen, eo echu va c'halvar. Ya, kernoù brennigoù ! Kaset e voen en ur seurt porzh goloet ma tremene an dud drezañ o vont pe o tont eus kêr.

  • Kernouez
    Kernouez

    n. de l. Kernoues.

    (1) Kernouez.

    (1877) EKG I 94. Setu perak e oue embannet e kear Lesneven, e Plouzeniel, e Folgoat, e Kernouez, e Plouider hag enn oll barresiou-all a dro-var-dro, beteg e Pagan. ●(1890) MOA 21b. Kernouez.

    (1932) FHAB Genver 1/18. Roudou-hir, e Kernouez.

    (2) [Toponymie locale]

    (1932) FHAB Genver 1/18. Roudou-hir, e Kernouez.

  • Keronig
    Keronig

    hydronyme Kéronic (étang et ruisseau, Camors, Pluvigner).

    (1849) LLB 38. É parez Pluvigner, én tu doh Languidig, / Én ur flagen izel é kawer Keronig.

  • kerouegezh
    kerouegezh

    voir keraouegezh

  • kerreg
    kerreg

    plur. karreg

  • kerreizh .1
    kerreizh .1

    adj. Tempéré, modéré.

    (1752) PEll 493. Kerreis, En Basse-Cornwaille est un adjectif, qui signifie paisible, pacifique, modéré, modeste, morigené, qui est dans l'ordre, & bien réglé. On prononce plus communément Kereis.

    (1876) TDE.BF 339b. Kerreiz, adj. C[ornouaille], tr. «Paisible, parlant des personnes.»

    (1955) SKOL 3/17. kerreizh a.g., tr. «tempéré, modéré.»

  • kerreizh .2
    kerreizh .2

    f. Police.

    (1752) PEll 493. Je trouve dans mes manuscrits Kerreis, nom subst. pour dire, si je ne me trompe, Police, bon ordre dans une ville.

    (1876) TDE.BF 339b. Kerreiz, s. m., tr. «Police de ville, d'après Le Pelletier.»

  • kerreizhded
    kerreizhded

    f. Modération.

    (1955) SKOL 3/17. kerreizhded gg., tr. «modération.»

  • kerreri
    kerreri

    f. Cherté. cf. kerteri

    (1876) TDE.BF 340a. Kerreri, s. f. V[annetais], tr. «Cherté.»

  • Kerrien
    Kerrien

    n. de l. Querrien.

    (1912) BUAZpermoal 920. Laruen a oa neuze dindan Bothoa, kouls ha Kanuel, Santez-Trifina ha Kerien.

  • Kerroc'h
    Kerroc'h

    n. de l. Kerroc’h (Ploubazlanec).

    (1962) TONA.index 79. Kerroc'h.

  • Kerroc'higed
    Kerroc'higed

    pl. Marins de Kerroc’h (Ploubazlanec).

    (1962) TONA.index 79. kerroc'higed, kerroc'heyed, marins de Kerroc'h.

  • kerruz
    kerruz

    voir kerluz

  • kersanton
    kersanton

    m. (minéralogie)

    (1) Pierre de Kersanton.

    (1869) FHB 256/373a. Ar mean carre a reseo troad ar groaz a zo e kersanton. ●(1883) MIL 137. Ar porched e Kerzanton.

    (1907) FURB 11/205. Les tailleurs de pierre, dit M. Le Page, "désignent les divers granits sous le nom du lieu de leur provenance. Ainsi : mein an Aber (blanchâtre); mein Kersanton, ar C'hersanton (bleu); mein an Drenek (noirâtre). Le granit jaunâtre se nomme mean-melen, mein velen. Il existe une sorte de granit friable, facile à tailler; on l'appelle mean goack."

    (2) Mein Kersanton : pierre de Kersanton.

    (1847) FVR 234. ar bez, great gant mein Kersanton.

    (1907) FURB 11/205. Les tailleurs de pierre, dit M. Le Page, "désignent les divers granits sous le nom du lieu de leur provenance. Ainsi : mein an Aber (blanchâtre); mein Kersanton, ar C'hersanton (bleu); mein an Drenek (noirâtre). Le granit jaunâtre se nomme mean-melen, mein velen. Il existe une sorte de granit friable, facile à tailler; on l'appelle mean goack."

  • kerse
    kerse

    m.

    (1) Déception.

    (1659) SCger 167b. querse eo gneme (lire : guene-me), tr. «je trouue estrange.»

    (1910) MBJL 95. En e c'houde, e seblant e vefe kerse gant an nen silaou eur prezeger all. ●(1920) KZVr 366 - 07/03/20. kerse, tr. «impression désagréable, résultat d'un changement pénible, déception, contrariété.» ●eun dieg (paresseux), pa rank labourat a ve kerse gantan. ●goude amzer gaer e ve kerse kaout amzer fall.

    (2) Kavout kerse : être déçu.

    (1906-1907) EVENnot 24. (Ar Veuzid) Kerse e kavou honnez ma renk bevan deuz hi c'hegel breman.●(1911) BUAZperrot 122. unan (…) hag a gave kerse dougen dilhad burel, e leac'h dilhad seiz. ●325. Kerse a gavas o vont eus ar gear. ●(1912) MMPM 84. ma kar re ar vro el leac'h ma eo kasset e kavo kerse o vont kuit. ●(1931) VALL 186b. Déchanter ; au fig. tu trouveras à déchanter, tr. kerse a gavi

    (3) Kouezhañ kerse war ub. : être déçu.

    (1878) EKG II 299. Neuze e kouezaz kerse var ar c'here.

    (4) Kerse war vat : impression agréable, sérénité.

    (1906-1907) EVENnot 29. (Landreger, Priel) Kerse war ar vad e vo ganti pa 'c'hei he fried war ar mor rak ne ra nemet ober trouz pa ve er ger. ●Kerse c'hrat (fall)$$$. ●(1920) KZVr 366 - 07/03/20. A Camlez, kerse war vat, tr. «impression agréable.» ●p'arru an amzer dous e ve kerse war vat ganimp. ●(1972) BAHE 75/6-7. N’edo ket Flavius engortoz da gaout tommder evel en e vro, met kerse war-vat, evel ma vez lavaret, a oa bet gantañ, rak dre ma’z astenne an deiz, dre ma klouarae an aer, e veze un dudi arvestiñ ouzh ar begoù-douar o’n em wiskiñ a c’hlazur, a vokedoù-laezh, a vleunioù munut dizanav en e vro.

    (5) Bezañ kerse da ub., gant ub. : trouver étrange de.

    (1659) SCger 54a. ie trouve etrange, tr. «querse eo dîn

    (1876) TDE.BF 340a. Kerse eo gan-en dioueret anezhañ, tr. «je trouve étrange d'être privé de sa présence.»

  • kerseenn
    kerseenn

    f. –où Déception.

    (1922) FHAB Mae 142. doaniet e galon gant meur a gerseenn.

  • kerseet
    kerseet

    adj. Déçu.

    (1968) BAHE 56/10. e oan bet kerseet o welout pegen nebeut a dud a oa deut d'an Ofis.

  • Kersent-Plabenneg
    Kersent-Plabenneg

    n. de l. Kersaint-Plabennec.

    (1890) MOA 21b. Kerzent-Plabennek.

    (1894) BUZmornik 122. Erruout a reaz evelse e parrez Plouzeniel, enn eunn draonienn hag a zo var ann hent da vont euz ar bourg da Gerzent.

  • kerteri
    kerteri

    f.

    I.

    (1) Paresse.

    (1879) ERNsup 158. kertri ve zevel beure-mad, cela coûte de se lever. ●kertri 'n eus, il est paresseux, Trév[érec]. ●(1896) GMB 377. pet[it] tréc[orois] kertri paresse, indolence.

    (2) Cherté.

    (1659) SCger 24b. cherté, tr. «carteri.» ●(1732) GReg 161b. Cherete, tr. «Van[netois] qertery

    (3) Famine, disette.

    (1580) G 193-194. Quertery henny so dyblas / gouloet eo pep ker gant flaer bras, tr. «La famine est horrible / Chaque ville est envoloppée d'une grande puanteur.»

    (1659) SCger 55b. famine, tr. «carteri.» ●(c.1680) NG 565. Ha brezel, querteri. ●599-602. miret Braih / Doh en huguenaudet, / Doh bresel ha famin, / Querteri, goual clenuet. ●(1792) HS 30. er faminn hac er guerteri.

    (1818) HJC 213. er guelterie i contrèl e zigassan. ●(1849) LLB 54. doujet er geltri. ●(1878) BAY 15. Kelteri, kerteri, tr. «Famine.»

    (1907) BSPD I 19. kerteri e goéhas ar er vro. ●(1921) GRSA 406. ur geltri rekè goalaozein er vro. ●(1925) SFKH 5. ur blé a gerteri.

    (4) Période de disette.

    (17--) TE 21. Arrihue é ras un tamiq goudé ér vro-ze ur guêrteri vras.

    (1839) BEScrom 3. Durand ur guerteri. ●(1861) BSJ 313. ur guêrteri vras e sàuas ér vro-hont.

    (1907) BSPD I 233. Épad ur gerteri.

    (5) Pitié, quartier.

    (1580) G 480. Peauryen goac a taguer hep esper quertery, tr. «Les pauvres faibles, on les étrangle sans espoir de pitié.»

    II. [en locution]

    (1) Kaout ar gerteri d'ober udb. : répugner à faire qqc.

    (1902) PIGO I 222. ec'h omp bet tapet abalamour d'hon diegi ha d'ar gertri hon doa da gousket er-maez. ●(1903) MBJJ 62. Kertri am euz da gemer ar gwiskamancho sakr. 94. ar belerined o deuz bet kertri da gerzet. ●362. Kertri = paresse. ●(1910) EGBT 97. hep kât kertri da zevel eus kichen eur c'houad tan. ●(1912) BUAZpermoal 691. kertri en dije da verrât e bedennou.

    (2) Kaout kerteri d'e boan : ménager, épargner, plaindre sa peine.

    (1936) BREI 445/3a. micherourien ha n'o deus ket a gertri d'o foan.

    (3) Lakaat ar gerteri etre : semer la discorde, la zizanie, la division entre.

    (1818) HJC 131. deit on de laquat er guelterie itré er mab ac en tad, itré er verh ac er vam ehüe.

  • kerterius
    kerterius

    adj.

    (1) Paresseux.

    (1879) ERNsup 158. kertrius e, il est paresseux, Trév[érec].

    (1910) MBJL 115. 'Vit eun eskob kertrius, a zonjen, heman n'ê ket unan.

    (2) Kerterius en e gomzoù : sobre en paroles.

    (1934) BRUS 167. Sobre (en paroles), tr. «kertérius (én é gonzeu).»

  • kerubin
    kerubin

    m. –ed (religion) Chérubin.

    (1732) GReg 161b. Cherubin, tr. «Qerubin. p. qerubined.» ●Rouge, ou, enflammé comme un cherubin, tr. «Qer ruz hac ur c'herubin

  • kerv
    kerv

    m. Manche de faux.

    (1931) VALL 444b. Manche de faux, tr. « kerv-falc’h, kero-falc’h C m. » ●(1962) EGRH I 32. kerv m., tr. « manche de faux (Vallée). »

  • Kervaria-Sular
    Kervaria-Sular

    n. de l. Kermaria-Sulard.

    (1) Kervaria-Sular.

    (1867) BUE 66. dijentil a Germaria-Sular. ●(1894) BUEr 53. War an hent a ia deuz Louanek da Gervaria-Sulard.

    (2) Blason populaire : voir tud.

  • Kêrveur
    Kêrveur

    voir Gêrveur

  • Kervignag
    Kervignag

    n. de l. Kervignac.

    (1) Kervignag.

    (1748) CI.pou 84. Quèrvignac.

    (1899) DUINe 266. Kannen neué Sant Efflam e parés Kervignac.

    (1902) LZBg Mae 101. Kervignag. ●(1910) ISBR 59. ar glei er Blañoeh ar zoar Kervignag. ●(1911) BUAZmadeg 828. an nemorant euz he vuez e Kervegnak.

    (2) Dicton.

    (1902-1905) LARB 175a. Ma faut d'oh, kleùet ur son-son / Ar er Bersoñned ag er hanton, (..) Kani Kervignak dé ket fin / Ker ean zaibr ioud kerh bep mitin. // Mar anaùet kani Hennebont, / Ean zou ur parail ge Jozon.

    (3) Blasons populaires : voir kerc'her, krokant, megnan.

    (4) [Toponymie locale]

    (1910) ISBR 59. én un tachad hanùet hoah hiniù en dé Lokouhiern. ●(1930) GUSG 169. Kañnet get Mari Uideu, a Lokunolé, Kervignag.

  • Kervignagiz
    Kervignagiz

    n. pr. pl. Habitants de Kervignac.

    (1867) BBZ III 357. Kenavo d’hoc’h, Kervignagiz, / Dont a rinn souden war ma c’hiz.

    (1902-1905) LARB 86a. Kervignagis en danserion la la / Kervignagis en danserion / Ia de Gaùdan é ou la deri la la / E ia de Gaùdan d'er pardon. ●(1930) GUSG 159. Kervignagiz e gañné gé.

  • Kervoroc'h
    Kervoroc'h

    n. de l. Kermoroc’h.

    I. Kervoroc’h.

    (1886) ARN 47. Gouzout dre belec'h c'ha David (...) da Gervorc'h.

    (1912) BUAZpermoal 95. parouz Kervoroc'h he deus he c'hemeret da batronez. ●(1933) BREI 319/4b. Kervoroc'h.

    II.

    (1) Gouzout dre belec’h ez a David da Gervoroc’h : voir Kerborzh.

    (2) Dicton (recueilli à Pontrieux).

    (1991) ABBV 70. Plac'hed Kervoc'h / Zo mestr d'o broc'h !

    (3) Dicton (extrait de Kanaouenn Menez-Bre).

    (2002) TEBOT 107a. Ar barrouz Kervoroc'h / 'Vez gwelet ar merc'hedoù / Soanial saout ha moc'h.

    III. [Toponymie locale]

    (1933) BREI 319/4b. joseph Savidan, eus Kernevez.

  • Keryann
    Keryann

    n. de l. Keryann (Saint-Vougay).

    I. Keryann.

    (1834) KKK 38. En em gaoud a riz dré chanz é kastel Ker-Iann Koatancours é kevred eur strollad vraz a dudchentil. ●46. Hogen, lezomp a gostez ar bed kaer euz a-vec'h-all, hag arvestomp ar pez a choum c'hoaz euz ar c'hastel kaer a Géar-Iann a Goatanskourz. ●(1844) FOB 98. Ar choen eus an inkandeuzet / A zo bet e Kerian savet. ●(1877) EKG I []. Ha n'hoc'h euz ket a sonj euz an Itron Koatanskour, a vaner Kerian, e parrez Sant-Vouga ?

    (1931) FHAB C'houevrer 67. Goude Kastell Keryann n'eus kastell ebet e Bro-Leon par da hini Kergroadez, e parrez Brelez.

    II.

    (1) Dicton à propos du château de Keryann.

    (1834) KKK 52. ér verzaillik vihan a gontad Léon.

    (2) Proverbe.

    (1844) FOB 98. Ar choen eus an inkandeuzet / A zo bet e Kerian savet, tr. « Le premier des balliniers / A Kerjean fut élevé ».

    (1956) CAIR N° 2 (Nouvelle Série)/62. La tradition veut que les premiers tisserands du monde aient reçu leur formation au château de Kerjean, c'est là ce qui découle du dicton souvent cité : / Kenta inkardered a oa er bed / Eo e Kerian int bed savet.

  • kerz
    kerz

    f.

    I.

    (1) Possession, propriété.

    (1716) PEll.ms 787. Kerz, ou Kers, Possession, profit, jouissance. En e Kerz, en sa possession, à son profit. j'ai appris cela de Mr. Roussel, qui ajoûte qu'il signifie aussi disposition, c'est à dire droit ou liberté de disposer, et que l'on dit Ema en e ghers, il est en sa disposition, il peut en disposer. (…) En Bas-Leon et en Cornwaille on dit Kerz pour dire ce qui appartient. Ne ema ket e m'kerz, il ne m'appartient pas. Il n'est pas de m'on interet. ●(1732) GReg 93b. Bien, héritage, possession, tr. «qerz.» ●C'est mon bien, mon patrimoine, tr. «va c'herz eo.» ●C'est mon bien, mon patrimoine, tr. «em c'herz ema.» ●741b. Possession, action de possèder, tr. «qers

    (1847) FVR 221. Evel-se e oe laeret ann iliz, leveou pere a oa enn he c'hers abaoe meur a gant vloaz. ●(1876) TDE.BF 340a. Kers, s. m., tr. «Possession.»

    (2) Appartenance.

    (1921) DAVR. eur roll hir marvailhou ma kaver, enno, an hevelep traou, an hevelep darvoudou, henvel poch, alies, an eil re ouz ar re all, hag a zo ar gerz anezo, war eun dro, da Vro C'hall, da Vro Saoz, d'an Itali, d'an Almagn, d'ar Rusi.

    (3) Kaout kerz en udb. : posséder qqc.

    (1876) TDE.BF 340a. N'en deuz kers e nep tra, tr. «il ne possède rien.»

    II. E-kerz ub.

    (1) Kaout en e gerz : avoir en sa possession.

    (1732) GReg 741b. Avoir quelque chose en sa possession, tr. «Cahout un dra-bennac èn e guers

    (1876) TDE.BF 340a. n'en deus tra enn e gers, tr. «il ne possède rien.»

    (2) Dont e kerz ub. : devenir la possession de qqn.

    (1909) FHAB Mae 132. An danvez, ar plijaduriou, an enoriou (…) a laka an den da gredi e vezo beuzet en eur mor a levenez (…). Mes a veac'h m'int deut en e gerz, ma collont ho dudi.

    (3) par ext. En e gerz : à son sujet.

    (1929) FHAB Mae 188. Gwerziou a bep seurt a zo bet savet en e gerz, e meur a yez.

    (4) sens fig. Bezañ e kerz ub. : (?) s'entendre comme larrons en foire (?).

    (1659) SCger 167b. en e guers ema, tr. «il est a pot & a pain auec luy.» ●(1732) GReg 742. Il est à pot & à écuelle avec lui, tr. «Ez ma èn e guers

    (5) Bezañ e-kerz ub. =

    (1926) FHAB Here 364. Bezomp eürus e kerz an Hini en deus hon dasprenet, p'eo guir ez omp e izili.

    III. E-kerz udb., ub.

    (1) Lakaat arc'hant e-kerz udb. : mettre de l'argent dans qqc., l'acheter.

    (1920) LZBt Here 30. Hon c'hristenien (...) a zo ive hep gallout kât eur chapeled, daoust m'o deus arc'hant da lakât en o c'herz.

    (2) Dispign, implijout arc'hant e-kerz ub. : dépenser de l'argent pour le bien, au profit de qqn.

    (1854) MMM 246. evit ma veso impliget e qers ar sænt ar pesa m-eus destumet dre gals a injustiçou. ●(1884) BUR I 4. Arc'hant al levrio-man a vo oll dispignet en kerz ar vugale galvet gand Doue d'ar velegiac'h (sic) hep kaout pe-a-dra d'ober ho studi.

    (1906-1907) EVENnot 29. (Sant-Erwan) Bean 'c'h euz bugale. – Yan daou ha Dispignet em euz kalz arc'hant 'n o c'herz.

  • kerzet
    kerzet

    v. tr. d. Bezañ kerzet gant an holl : être le bien de tous.

    (1921) DAVR. Eleac'h beza da ugent pobl ha beza kerzet ganto holl a unan ha gant pep hini anezo, an danevell vurzudus a jom en eul lec'h hepken.

  • Kerzevod
    Kerzevod

    n. de l. Kerdévot (Ergué-Gabéric).

    (1) Kerzevod.

    (1870) FHB 296/277b. Petra zo bet eta a nevez e Kerzevot.

    (2) Ar Gerzevod : Kerdévot.

    (1870) FHB 296/277b. da vont da bardona d'ar Guerzevot. ●278a. digueout er Guerzevot.

  • kerzh .1
    kerzh .1

    adv. Certes.

    (14--) Jer.ms 1. Ha querz da Cayphas, / Ha Annas peur hassaou, tr. «Et certes à Caïphe et à Annes, très aisément.» ●(1499) Ca 210b. Euzen roperz credet querz a kaerdu. ●(1530) Pm 30. Querz oar an holl patriarchet tr. « Certes, au-dessus de tous les patriarches »

  • kerzh .2
    kerzh .2

    m., prép. & conj. –ioù

    I. M.

    A.

    (1) Marche, démarche, façon de marcher.

    (c.1718) CHal.ms iv. Il a trop beu, il fait des S, tr. «iuet endes ré Lusquenein ara, strebautein ara, brancellat ara en e guerh

    (1876) TDE.BF 340a. Kerz, s. m. tr. «Allure, démarche, marche.»

    (1931) VALL 196b. Démarche, façon de marcher, tr. «kerz m.»

    (2) Allure, vitesse de marche.

    (1866) LZBt Gwengolo 186. gant ann holl nerz a chome gan-imp, e talc'hjomp eur c'herz mad awalc'h bete war-dro deg heur. ●(1866) LZBt Du 203. Gorrekaat ha sioulaat a riz ma c'herz.

    (1903) MBJJ 296. Gant an hevelep kerz e tigoueomp 'n eun taul ouz mouster ar Groaz-Zantel. (1949) KROB 14/8. N'eo mui ken drant hor c'herz.

    B. par ext.

    (1) Allure, train d'un cheval.

    (1995) BRYV I 155. (Milizag) Al loan a yee a-wechou d'ar haloup, a-wechou d'ar paz, d'ar herziou.

    (2) Vitesse d'un bateau, etc.

    (1903) MBJJ 346. Daoust perak eo ken divalo kerz al lestr ar beure-man ?

    C. sens fig. Marche (du temps, du monde, etc.).

    (1926) FHAB C'hwevrer 50. an dra-man hag a gas an istor endro evel war e ahel e kerz ar bed. ●(1964) ABRO 37. d'am lakaat da ankouaat dizale kerzh an amzer.

    II. Prép. E-kerzh.

    (1) Au cours de.

    (1910) MBJL 53. eun iliz gaer a oa bet diframmet digant ar gatoliked e-kerz amzer ar Refurm.

    (2) Bezañ e-kerzh da = (?) être sur le point de (?).

    (1940) LZBl Gouere/Eost 338. Komz a reont hep diouall e c'hellont beza klevet. E kerz emaint da zispaka preiz al leronsi diweza great ganto.

    (3) Lakaat e-kerzh ub. : consacrer (du temps) à qqn.

    (1992) MDKA 15. Daoust hag-eñ vefe ket barreg an dud da lakaad eun devez 'n em herz ?

    III. Loc. conj. E-kerzh (ha) ma : pendant que.

    (1907) AVKA 13. Setu ekerz ma oant eno, ec'h achuas amzer Mari. ●27. ekerz ma oa Yan o terc'hel da vadei. ●79. Na vet ket divalo d'ober ar peuc'h gan oc'h enebour ekerz ha ma ret hent ganthan. ●104. Ekerz ma oa o hada. ●310. e kerz ha ma talc'he unan da vlasfemi.

  • kerzhadeg
    kerzhadeg

    f. –où Marche collective.

    (1910) MBJL 81. eur gerzadeg a ra, pevar ha pevar, miliero pôtred. ●132. eur sort kerzadeg. ●156. eur gerzadeg tud a iliz.

  • kerzhadenn
    kerzhadenn

    f. –où Marche.

    (1944) DGBD 51. da ober un tamm kerzhadenn.

  • kerzhat
    kerzhat

    voir kerzhout

  • kerzhed
    kerzhed

    m.

    (1) Marche, action, faculté de marcher.

    (1612) Cnf 22a. an querzet eues an azneualet.

    (1732) GReg 712a. Perdre la vûë, l'ouïe, le marcher, tr. «Coll er guëlled, ar c'hléved, ar c'herzed.» ●(1744) L'Arm 230a. Marche, tr. «Querhétt. m.»

    (1854) PSA I 84. e ra er hierhèd de guement en dès buhé. ●(1876) TDE.BF 340a. kerzed, s. m. tr. «Allure, démarche, marche.» ●(1884) BUZmorvan 6. Er memes amzer e pede a galoun ar Verc'hez Vari da rei d'ezhan ar c'herzed.

    (1903) MBJJ 231. Æs eo ar c'herzet ar beure-man. ●(1907) VBFV.bf 39b. kerhed, m., tr. «marche, faculté de marcher, démarche.» ●(1931) VALL 196b. Démarche, façon de marcher, tr. «kerzed m.»

    (2) Route.

    (1744) L'Arm 230a. Deux jours de marche, tr. «Deu zéuéh quêrhétt

    (1922) FHAB Mae 130. daoust ma oa eur pennad mat a gerzet.

    (3) Allure (d'un train, etc.).

    (1903) MBJJ 4. hon c'herzet ac'h a war c'horrekaat.

    (4) Marche, fonctionnement (d'une machine).

    (1907) BOBL 10 août 150/2e. aliou pouezuz evit kaout eur c'herzet reiz ha mirout an ijin deuz an uz.

    (5) Kas war ar c'herzhed : envoyer promener.

    (1920) MVRO 53/1b. Evit me a gav d'in ne vefe ket dies has (lire : kas) an hanoiou estren-ze war ar c'herzed. ●(1950) LLMM 23/8. Bez' e oa er gumun ur bloueziadez pinvidik he devoa kaset war c'herzhed, betek-hen, an holl danvez-priedoù.

    (6) (astronomie) Kerzhed ar stered : cours des astres.

    (1908) PIGO II 176. Hag e save e zellou 'tresek ar stered da studian dre o doare hag o c'herzed ped-eur ec'h halle bean.

  • kerzhedeg
    kerzhedeg

    m. Marcheur, voyageur.

    (1499) Ca 170b. g. chemineur. b. querzedec.

  • kerzhedet
    kerzhedet

    adj. Qui a telle ou telle démarche.

    (1977) EBZG 4. Ma oa kerzhedet ponner un tammig, e kavis e teree e gammedoù hir ouzh ar roue ma oa anezhañ.

  • kerzher / kerzhour
    kerzher / kerzhour

    m. –ion Marcheur.

    (c.1718) CHal.ms ii. marcheur, tr. «querhour.» ●(1732) GReg 602b. Marcheur, tr. «Qerzer. p. qerzéryen.» ●(1744) L'Arm 230a. Marcheur, tr. «Quêrhourr.. herion

    (1876) TDE.BF 340a. Kerzer, s. m. tr. «Marcheur ; pl. ien

    (1902) PIGO I 6. Pipi 'oa eur c'herzer mad. ●(1904) LZBg Du 257. eit ma veint kerherion mat deùéhatoh.

  • kerzherez / kerzhourez
    kerzherez / kerzhourez

    f. –ed Marcheuse.

    (c.1718) CHal.ms ii. marcheuse, tr. «querhourés.» ●(1732) GReg 602b. Marcheuse, tr. «Qerzerès. p. qerzeresed.» ●(1744) L'Arm 230a. Marcheuse, tr. «Quêrheréss.. ézétt

    (1876) TDE.BF 340a. Kerzer, s. m. tr. «Marcheur ; pl. ien.» ●Kerzerez, s. f., tr. «C'est le féminin du précédent.»

  • kerzherezh
    kerzherezh

    m. (sport) Marche.

    (1931) VALL 283b. l'exercice de la marche, tr. «ar c'herzerez m.»

  • kerzhet
    kerzhet

    voir kerzhout

  • kerzhidigezh
    kerzhidigezh

    f. Marche.

    (1521) Cc (d'après GMB 551). Querzidigaez allure de pied.

  • kerzhiñ
    kerzhiñ

    voir kerzhout

  • kerzhin / kirzhin
    kerzhin / kirzhin

    coll. (botanique) Alises.

    (1876) TDE.BF 340a. Kerzinenn, s. f., tr. «Alise, fruit ; pl. kerzin, masc.» ●(1879) BLE 351. Sorbier alisier. (S. terminalis. Cr. – Cratægus. L. – Pyrus. Ehr.) Kerzinen. (…) Fruit obovale, brunâtre d'abord acerbe, puis aigrelet (Kerzin. Alise).

    (1907) VBFV.bf 40a. kirinen, f. pl. kirin, tr. «fruit de l'alisier.» ●(1931) VALL 19a. Alise, tr. «kerzin col. sg. kerzinenn f. pl. ou.» ●(1962) EGRH I 35. Atav em eus klevet kirzhin.

  • kerzhinenn / kirzhinenn .1
    kerzhinenn / kirzhinenn .1

    f. –ed, kerzhin Alisier.

    (1879) BLE 351. Sorbier alisier. (S. terminalis. Cr. – Cratægus. L. – Pyrus. Ehr.) Kerzinen.

    (1907) VBFV.bf 40a. kirinen, f. pl. kirin, tr. «alisier.»

Ce site utilise des cookies pour son fonctionnement.En savoir plus...